Gaan we richting oorlog met Rusland? 'We leven in 1912', zegt oud-topdiplomaat

"De wereld is erg turbulent en er zijn veel spanningen en conflicten", zegt Keller. "Die hangen met elkaar samen. De kans is groot dat vredesonderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne niet lukken, omdat onze positie als NAVO niet sterk genoeg is."

Het is belangrijk dat we Rusland afschrikken door te investeren in defensie en ons beter te organiseren, zegt Keller. "Afschrikking is een manier om vrede en veiligheid te bereiken. Als je dat wilt hebben over vijf jaar, moet je nu investeren. Dat is denk ik de achtergrond van de oproep van Rutte om ons voor te bereiden op oorlog."

Zie dat als een verzekering, zegt hij: "Natuurlijk gaan blikken bonen in onze keukenkastjes Poetin niet tegenhouden. Wat hem wel tegenhoudt, is dat we zeggen: hier is de grens van het fatsoen en de menselijkheid, we vallen geen andere landen binnen. Die les trekt Poetin helaas alleen als hij een muur van eensgezindheid tegenover hem ziet."

Hij ziet in deze tijd overeenkomsten met de aanloop naar de Eerste Wereldoorlog. "Als je de parallellen bestudeert die er toen waren en die er nu zijn, dan lijkt het alsof we in 1912 leven. We zitten op een kantelpunt. Waarbij we ofwel door afschrikking een conflict kunnen stoppen, of doordat we het idee hebben: de andere partij is zwak, ik kan nu wel doorduwen voordat hij sterker wordt. Dat is in 1914 gebeurd en ik hoop dat we dat scenario niet gaan krijgen."

'Oproep Rutte is bangmakerij en onzin'

De oproep van NAVO-baas Rutte is onzin en bangmakerij vindt Bastiaan van Apeldoorn, Eerste Kamerlid voor de SP en hoogleraar mondiale politiek. Volgens hem zet Rutte oorlogsretoriek in voor propaganda: "Hij zegt dat wat in Oekraïne gebeurt, hier ook kan gebeuren. Dat is volgens mij echt bangmakerij of onzin. Alles kan, we kunnen ook door een meteoriet geraakt worden."

Hij vraagt zich af of het verstandig is om nog meer aan bewapening uit te geven en wijst erop dat er al miljarden aan defensie wordt uitgegeven. "Zo zwak staan we er niet voor", zegt van Apeldoorn. "Poetin zal de NAVO niet snel aanvallen, dat is ook helemaal niet in zijn belang. Dus het idee dat tanks hier de Rijn zullen oversteken, vind ik een waanzinnig idee. Dat is gewoon niet realistisch."

Wapenwedloop

Van Apeldoorn waarschuwt voor een actie-reactiepatroon: "We voelen ons bedreigd door Poetin, dan gaan we nog meer geld uitgeven aan Defensie. Dat zullen Rusland en China ook weer als bedreiging zien, zij zullen hun uitgaven ook weer opvoeren en dan krijg je een wapenwedloop. Met zo'n actie-reactiepatroon wordt de wereld er uiteindelijk onveiliger op."

Keller is het daar niet mee eens: "Tot nu toe heeft zich de afgelopen jaren bewezen dat het gat laten vallen, zwakte en verdeeldheid tonen, dat dat leidt tot oorlog. Poetin heeft ongeveer twintig keer tegen mij gezegd dat hij de Baltische staten er terug bij zou willen hebben. We praten over een veel breder beeld dan alleen maar het NAVO-gebied. Hij moet stoppen met oorlog voeren."