Oekraïne mag langeafstandsraketten inzetten: 'Levensgevaarlijke escalatie'

Het inzetten van de Amerikaanse raketten zorgt voor een levensgevaarlijke escalatie, stelt oud-Kamerlid voor de SP Harry van Bommel. Hij noemt het een gevaarlijke gok. "Met deze stap, die een verandering is ten opzichte van eerder beleid, kan je zeker op een Russische reactie rekenen. Dat betekent dat er aan beide kanten vermoedelijk alleen maar meer doden te betreuren zijn."

‘Geen gamechanger’

Een gamechanger zullen de zogeheten ATACMS-raketten niet worden op het slagveld, denkt Dick Zandee, defensiespecialist bij Instituut Clingendael. Toch vindt hij het eerlijk als Oekraïne deze wapens voortaan ook mag gebruiken, aangezien Rusland zich niet aan internationaal recht houdt.

Hij wijst erop dat Oekraïne het militaire vermogen mist om zelf een grootschalige aanval uit te oefenen en de Russen echt van hun grondgebied te verdrijven. "Maar ook aan Russische kant mist het vermogen voor een grote strategische doorbraak. Dus we hebben een patstelling."

Wel kunnen de ATCMS van belang zijn in onderhandelingen, denkt hij: "Hiermee kan Oekraïne tegen Rusland zeggen: wij zullen ze niet meer inzetten, maar dan moeten jullie wel stoppen met aanvallen op Oekraïens grondgebied. Een deal begint met een staakt-het-vuren en het eerste daarin is waarschijnlijk het stoppen met het gebruik van langeafstandsraketten."

‘Tienduizenden extra doden’

Van Bommel denkt juist dat onderhandeling hierdoor later plaatsvindt, in plaats van eerder. “Het betekent dat de wapens eerst aan beide kanten moeten worden ingezet en daardoor kunnen tienduizenden extra doden in Oekraïne vallen. Want het is naïef om te denken dat Rusland een rakettenregen op zich neer laat komen.”

Zandee wijst erop dat het Rusland is die heeft geëscaleerd en dat Oekraïne zich wil verdedigen. "Kennelijk moeten de situatie dan maar ervaren dat Rusland oorlogsrecht volledig aan de laars lapt. Dat kan ik niet begrijpen." Ook zegt hij dat er restricties zijn verbonden aan het gebruik van de raketten: "Deze mogen alleen ingezet worden bij militaire doelen."

Naast een verandering in het oorlogsbeleid zorgt dit ook voor meer westerse betrokkenheid, zegt Van Bommel. "Dit soort systemen moeten bediend worden met kennis van het westen, vaak met westers personeel. Het is allemaal een stap verder op weg op naar actieve betrokkenheid van het westen bij dit conflict.”