Filipijnen bouwen kustwachtstation in betwiste Zuid-Chinese Zee: 'Land ziet alarmerende groei van aantal Chinese militieschepen'

"Bij een controle van de Filipijnse kustwacht bij de Julian Felipe Rif, dat ligt midden in de Zuid-Chinese Zee, zagen ze plotseling 135 Chinese vissersschepen bij elkaar. Vorige maand waren dat er iets meer dan honderd in dat gebied. China heeft er deze maand ruim dertig vooruit gestuurd", zegt Zuidoost-Azië correspondent Mustafa Marghadi in het NOS Radio 1 Journaal.

Zuid-Chinese Zee

Volgens China is er geen probleem. Het land ziet het gebied als hun territorium en zou daar dus gewoon mogen missen. "Op zichzelf is dat al een controversiële uitspraak, want talloze landen plus de VN zeggen dat dat helemaal niet China's territorium is."

Daarnaast valt er op beelden te zien dat de Chinese vissersboten aan elkaar gebonden zijn. "Dat is ook gebruikelijk, die schepen worden ook wel militieschepen genoemd, die vissen niet. Het is de voorhoede min of meer van de intimidatie van China, om andere landen uit de buurt van door hun geclaimde eilanden en riffen te houden."

Thitu-eiland

Marghadi was eerder dit jaar nog op het eiland waar het nieuwe kustwachtstation is gebouwd. Het eiland is onderdeel van een eilandenreeks, ook wel de Spratly-eilanden genoemd en is als enige van de reeks bewoond. "Het ligt heel strategisch, midden in de Zuid-Chinese Zee. Die combinatie, de grootte en de ligging maken het militair heel aantrekkelijk", legt Marghadi uit. "Ze hebben er een grote landingsbaan gebouwd, ze zijn de haven aan het verdiepen om grotere marineschepen te sturen."

Maar volgens Marghadi wil China het eiland ook hebben. "Toen ik daar was zag ik dat eiland omsingeld door die militieschepen, ter intimidatie." De Filipijnen wil nu beter in kaart brengen waar al die schepen zijn en wat ze doen. "Daarom heeft de Filipijnen dus dat nieuwe kustwachtstation gebouwd, met de modernste radars, satellietcommunicatie en kustcamera's om die intimidatie van China in de gaten te houden. Volgens de Filipijnen is dat gedrag van de militieschepen onvoorspelbaar en dat willen ze in de gaten houden."

Spanningen nemen toe

China heeft officieel niet gereageerd op het nieuwe kustwachtstation. "Maar het opvoeren van het aantal militieschepen is zo'n signaal dat de houding van de Filipijnen niet echt lekker valt in Beijing." Ook zijn er een aantal botsingen geweest. "Je ziet dat het aantal botsinkjes, diplomatiek, maar soms ook letterlijk waarbij Chinese schepen Filipijnse schepen aanvaren, dat dat sinds de komst van president Marcos toeneemt."

Marghadi vertelt dat beide landen niet willen dat de situatie escaleert. "Maar deze verhoogde spanning lijkt inmiddels het nieuwe normaal tussen de Filipijnen en China. En er hoeft maar één incident te zijn die volgens een van de twee landen te ver over de grens gaat om de boel echt te laten escaleren. Dat is het wel het gevaarlijke van deze situatie."