Vertrekkend VS-correspondent Wouter Zwart: 'De blik gaat meer naar het Oosten'

Journalistieke vlinder

Vaak krijgt Zwart de vraag of hij het niet moeilijk vindt om te stoppen als correspondent in de Verenigde Staten. Juist nu het zulke spannende tijden zijn. "Het is moeilijk, maar ik ben ook een journalistieke vlinder", zegt Zwart, die per april Berlijn als standplaats krijgt. "Ik vind het fijn om mezelf soms met nieuw bloed te injecteren." Daarbij gaat Europa een heel belangrijke tijd tegemoet en dus denkt hij juist in Duitsland nu op de goede plek te zijn.

Zijn tijd in de VS heeft Zwart als een interessante en drukke tijd ervaren. Alles wat Trump deed was in het begin nieuws. ''Ik denk zelf niet dat het zinvol is van elke tweet van Trump nieuws te maken'', zegt Zwart. ''Ik houd altijd mijn moeder in mijn achterhoofd en die wil toch vooral de grote lijnen.''

De Chinese bloemenveiling

De Verenigde Staten blijven volgens Zwart het machtigste land ter wereld. Wel denkt hij dat de machtsverhoudingen steeds meer op scherp komen. De afgelopen jaren heeft hij gemerkt dat onze blik meer op het Oosten is gericht. Hij denkt dat we 'voorzichtig kritisch' moeten omgaan met China. ''Sluipenderwijs zie je dat de Chinezen hun 'soft-power' proberen uit te breiden. We zouden daar kritischer naar moeten kijken.''

Een voorbeeld van onze naïviteit over China vindt Zwart de Chinese delegatie die tien jaar geleden een Nederlandse bloemenveiling bezocht. ''Toen werd er lacherig over gedaan, maar twee jaar later was de hele bloemenveiling één-op-één gekopieerd in Zuidwest-China en nu zijn ze ons langzaam maar zeker aan het wegconcurreren.''

Politiek rumoer

''Een van de grote voordelen van China is dat ze niet geremd worden door politiek rumoer'', zegt Zwart. Volgens hem vinden ze in China dat wij ons in Europa laten afremmen door het democratische proces. ''Wij hebben eens in de vier à vijf jaar verkiezingen, in China kunnen ze vijf-, tien- of zelfs vijftienjarenplannen maken.'' Om die reden kunnen daar veranderingen veel sneller worden doorgevoerd.

Volgens Zwart hebben we lange tijd te romantisch gedaan over China. ''We dachten: wij gaan dat land wel even helpen kapitalistisch en democratisch te worden. Er komt natuurlijk een moment waarop de Chinezen niet meer zeggen 'wat doet u het toch allemaal fantastisch in Europa', maar 'nu doen we het een keer op onze manier'.''