Protest verspreidt zich door Rusland

"Het gaat niet uitsluitend om die vrijlating. Het is een veel breder gevoel van onvrijheid en niet meer kunnen zeggen wat je wil. Beperkingen op sociale media, op het internet, etc. Daar hebben jongeren natuurlijk heel veel last van. Er staan zo bijvoorbeeld behoorlijke straffen op het reposten van onwelgevallige uitingen op het internet", zei correspondent David Jan Godfroid in NOS Met het Oog op Morgen.

Nu in meerdere steden

Ook in steden waar normaal gesproken vrijwel nooit gedemonstreerd wordt, zoals in Nizjni Novgorod. Een stad zo'n 450 kilometer ten oosten van Moskou. Hier zijn het niet alleen jongeren, maar ook oudere mensen die de straat opgaan ondanks het risico hun baan te verliezen, klappen te krijgen van de politie, of voor langere tijd in de gevangenis te belanden. En dat risico nemen ze niet alleen voor Navalny. De meeste mensen hebben andere zorgen.

"Wat hier vooral ook speelt, en in veel kleinere plaatsen in Rusland, is het economische aspect. Afgelopen weekend zijn de jongste cijfers van het Russische Bureau voor Statistiek naar buiten gekomen. Daaruit bleek dat de werkloosheid maar liefst een kwart hoger was in 2020 dan een jaar eerder. En dat het besteedbaar inkomen ook weer is gedaald, zelfs onder het niveau van 2013. Dus dat zijn dingen die mensen heel direct in hun portemonnee voelen en de meesten hebben al niet zo idioot veel te besteden. Dus dat komt heel erg hard aan", aldus Godfroid.

Navalny als aanleiding

De wijdverspreide onvrede over corruptie, de economische malaise en het onvermogen of de onwil van de autoriteiten om daar iets aan te veranderen wordt breder gedragen dan de steun voor Navalny. "Ik steun het protest, maar niet Navalny", klonk het vandaag vaak.

"Voor heel veel mensen, en dat geldt ook voor de grote steden hoor, is Navalny een aanleiding. Al vinden ze het ook volkomen onterecht dat hij is gearresteerd. Het is dus een aanleiding om de straat op te gaan. De entourage van Navalny organiseert dat ook. Ze roepen op en maken veel gebruik van sociale media", zegt Godfroid.

Enorme politiemacht

Net als in Moskou was ook in Niznji een enorme politiemacht op de been, waaronder de oproerpolitie. Hoewel er geen politieknuppels of traangas werd ingezet, zoals wel het geval was in Moskou en St. Petersburg, verdwenen er toch bijna 100 mensen in de arrestantenwagens. Volgens waarnemers van de Open-Democratie-groep, werden verspreid over heel Rusland bijna 5000 mensen gearresteerd. Dat zijn er meer dan vorig weekend.

"De meeste van die mensen komen terecht in een politiebureau of in een huis van bewaring, waar ze na een paar uur weer vrijgelaten worden. Ook omdat heel veel cellen in de omgeving van Moskou gewoon vol zitten vanwege al die arrestaties van vorige week. Een ander deel moet voor de rechter verschijnen en die mensen worden dan veroordeeld tot een boete of een gevangenisstraf van een week of twee wegens deelname aan demonstraties waarvoor geen toestemming is gegeven. Dan is er nog een ander, kleiner deel en dat zijn mensen die ervan beschuldigd worden dat ze geweld hebben gebruikt tegen de politie of dat ze politiebevelen niet hebben opgevolgd. Daar kunnen jaren gevangenisstraf op staan."

20 strafzaken

Naar aanleiding van de protesten vorige week lanceerde de politie meer dan 20 strafzaken tegen personen die in nauw contact staan met Navalny. Ze worden ervan beschuldigd te hebben opgeroepen tot massale rellen, geweld tegen de politie, het blokkeren van wegen en het overtreden van de corona-gerelateerde regels. Ook hebben verschillende topmedewerkers van het Navalny-team huisarrest gekregen.

Ook de lokale leider van Navalnys team in Nizjni Novgorod, Roman Tregoebov werd afgelopen vrijdag opgepakt. Hij waarschuwde dit weekend via een videoboodschap dat mensen toch vooral niet de straat op moesten gaan. Volgens zijn advocaat, Aleksandr Karavajev, werd de video opgenomen nadat Tregoebov onder zware psychologische druk was gezet. "Een klassieke tactiek die hier altijd goed werkt."

Dreiging voor Poetin?

Toch zijn de protesten volgens Godfroid geen echte bedreiging voor Poetin: "Ik denk niet dat het ertoe zal leiden dat Poetin over een halfjaar niet meer in het Kremlin zit. Zeker niet zolang hij de steun heeft van de politie en zijn veiligheidsdiensten. Er is geen enkel teken dat erop wijst dat hij die steun gaat kwijtraken, maar ik denk dat ze zich wel een klein beetje zorgen beginnen maken om de populariteit van Navalny en zeker van de demonstraties. Dat zie je aan de ingezette politie, dat zie je aan de enorme aantallen arrestaties. Dat soort dingen doe je niet als je vindt dat je te maken hebt met een handjevol oproerkraaiers waar je niet veel voor te vrezen hebt."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.