Waarom zagen Israëlische veiligheidsdiensten de aanval van Hamas niet aankomen?

Politieke verdeeldheid

Het eerste aspect is volgens Wallet de politieke verdeeldheid die Israël de afgelopen maanden heeft gekenmerkt. Een controversieel hervormingsvoorstel van de regering Netanyahu om de macht van het Hooggerechtshof in te perken was daarvan de oorzaak. "Het leger heeft eronder geleden dat veel reservisten niet gingen dienen vanwege die interne politieke spanningen", verklaart de hoogleraar Joodse Studies. "Ook heeft het leger de politieke top herhaaldelijk gewaarschuwd dat dit ten koste ging van de waakzaamheid. Je ziet nu ook dat dit gebeurd is."

Westelijke Jordaanoever

Het tweede aspect betreft volgens Wallet de toenemende onrust van de afgelopen maanden op de Westelijke Jordaanoever. "Onder meer door de radicale bewegingen van Bezalel Smotrich en Itamar Ben-Gvir, twee Israëlische ministers die kolonisten vrijlieten om Palestijnse dorpen binnen te vallen."

Die onrust zorgde ervoor dat veel militairen die initieel in de buurt van de Gazastrook waren gestationeerd, overgeplaatst werden naar de Westelijke Jordaanoever. "De Israëli's dachten dat de grens met Gaza zo hypersonisch en gespecialiseerd was verdedigd – met onder andere camera’s en bewegingscensoren – dat ze dachten daar niet veel mensen nodig te hebben. En dat blijkt nu een enorme misrekening te zijn geweest. Er waren heel weinig militairen op het moment dat die grens werd neergehaald."

Het hele land trekt één front

Ondanks de grote verdeeld die de Israëlische politiek de afgelopen tijd heeft gekenmerkt, lijken de meeste partijen voorlopig eensgezind op te willen trekken. Wallet: "Het is een heel verdeeld land, over politiek, over religie en over cultuur. Maar nu dit gebeurd is, trekt dat land toch direct één front. Iedereen helpt elkaar. In de politiek wordt er een echte inspanning geleverd om tot een eenheidsregering te komen."

Zo hebben twee oppositiepartijen aangegeven bereid te zijn toe te willen treden tot die eenheidsregering, maar wel op de voorwaarde dat twee extremistische partijen uit de regering stappen. En dat zorgt voor een dilemma voor premier Netanyahu. "Hij moet nu een keus maken: wil hij zijn zeer rechtse regering behouden, of wil hij een staatsman zijn en zijn coalitie verbreden naar het brede midden van de samenleving?"

Kritiek Netanyahu

In verschillende Israëlische media wordt Netanyahu als de hoofdverantwoordelijke voor de onoplettendheid aangewezen, maar desondanks zal er voorlopig nog naar hem gekeken worden als zijnde de leider van een land in oorlog. "Maar”, weidt de hoogleraar Joodse Studies uit verder uit, “je weet zeker dat na deze oorlog Netanyahu wellicht wel ter verantwoording wordt geroepen. Hij heeft natuurlijk aan het hoofd gestaan van een regering die heeft gefaald en verkeerde prioriteiten heeft gehad. Dat zal zeker wel gebeuren, maar op dit moment heeft het terugkrijgen van de gijzelaars echter de prioriteit."