Pieter Omtzigt: 'Europese regeringen bespioneren politici en journalisten'

Privéappjes op tv

"Pegasus kan op afstand geïnstalleerd worden, waardoor er kan worden meegeluisterd met de microfoon van je telefoon", vertelt Omtzigt, die naast Tweede Kamerlid ook rapporteur voor de Raad van Europa is. Vanuit die functie organiseerde hij in Parijs een hoorzitting over de omstreden software. Daar sprak Omtzigt met politici uit Spanje en Polen en een journalist uit Griekenland, die alle drie te maken kregen met afluisterpraktijken via het softwaresysteem Pegasus, dat alleen kan worden ingekocht door overheden.

De Poolse politicus is van de grootste oppositiepartij en werd tijdens zijn telefoongesprekken afgeluisterd. "Privéappjes verschenen op nationale televisie. Je kon van tevoren al zien waar hij mee bezig was, nog voordat hij de campagneverkiezingen van 2019 ging leiden. In Polen is de rechtsspraak niet meer onafhankelijk. Dus toen hij naar de rechter ging, stuitte hij ook op dat probleem."

Vage antwoorden

Pegasus wordt normaal gesproken ingekocht door overheden om bijvoorbeeld terrorisme tegen te gaan, maar kan dus ook worden ingezet om politieke tegenstanders te volgen. Of Nederland ook van deze software gebruikmaakt, is niet duidelijk. "Antwoorden op Kamervragen zijn uitgesteld. Ze zijn dus niet zo scheutig met het beantwoorden van deze vragen."

Volgens Omtzigt is het begrijpelijk dat de politie en veiligheidsdiensten daar niet zomaar uitspraken over kunnen doen. "Maar er moet wel een vorm van controle zijn als er heftige afluistermiddelen zijn. Daar moet ook meer wetgeving voor komen."