Wapenstilstand in Gaza lijkt iets dichterbij

"De oorlog moet stoppen", zei president Joe Biden toen hij gisteren een nieuw Israëlisch plan presenteerde om tot een wapenstilstand in Gaza te komen. "Israël heeft een voorstel gedaan, en Hamas heeft gezegd dat het een wapenstilstand wil. Deze deal is een mogelijkheid voor hen te bewijzen dat ze het ook echt menen."

Eerdere pogingen om tot een overeenkomst te komen liepen op niets uit. Nieuw is nu dat de Amerikaanse president het voortouw neemt, waarmee er meer gewicht achter de zaak komt. Dat zou de kans van slagen kunnen vergroten, vertelt correspondent Nasrah Habiballah in het Radio 1 Journaal. "Maar wat ook anders is, is dat er nu wél gesproken wordt over een permanent staakt-het-vuren. Dat is een punt waar het constant op misliep; Israël wilde zich niet committeren aan een wapenstilstand omdat ze Rafah nog wilden binnenvallen. Maar dat zijn ze nu al aan het doen."

Volledige terugtrekking

Een permanent staakt-het-vuren wordt nu genoemd in fase 2 van het plan. Ook zou het Israëlische leger zich dan volledig uit Gaza moeten terugtrekken. Hamas wil 'op een positieve en constructieve manier ingaan' op een voorstel dat uitgaat van die twee zaken, lieten ze weten in een korte verklaring. "Het zijn twee punten waar Hamas altijd op gehamerd heeft. Dat er nu over gesproken wordt om dat in die tweede fase al te doen, is hoopvoller dan eerdere pogingen", aldus Habiballah.

600 vrachtwagens per dag

Het Israëlische plan bestaat uit drie fasen. De eerste fase is een voorlopige wapenstilstand van zes weken. Israël trekt dan zijn troepen terug uit de bevolkte delen van Gaza. Aan beide kanten wordt dan een aantal gijzelaars en gevangenen vrijgelaten, onder wie vrouwen, gewonden en senioren. Tegelijkertijd rijden in deze fase dagelijks 600 vrachtwagens met hulpgoederen Gaza binnen, en bewoners van Gaza kunnen terugkeren naar hun huis – of wat daar van over is.

Hoeveel gevangenen er worden uitgewisseld, is nog niet gespecificeerd. Biden spreekt over "honderden", maar daar moet nog afspraken over komen. Ook zal er in die eerste fase verder onderhandeld moeten worden over de permanente wapenstilstand van fase 2, en een volledige terugtrekking van Israël uit Gaza. De derde fase van het plan gaat onder andere over de wederopbouw van Gaza.

Door met vechten

Het plan is door Israël voorgesteld, en premier Netanyahu zegt "heel graag" een deal te willen sluiten. "Maar niet alle Israëliërs zitten hierop te wachten", weet Habiballah. "Ook sommige leden van de coalitie niet. Zij willen door met vechten, gijzelaars zijn voor hen niet de grootste prioriteit." Biden richtte zich bij de aankondiging van het plan ook op hen, en verzekerde hen ervan dat Hamas niet meer in staat is tot een aanval zoals die van 7 oktober.

De nieuwe elementen in dit voorstel bieden dus wat meer hoop, maar veel details zijn dus nog onduidelijk. Het is moeilijk in te schatten of dit nu het begin is van een langverwachte deal, vindt Habiballah. "Het zou wel eens tot een deal kunnen komen, maar we staan echt nog aan het begin van de onderhandelingen."