Garnalen uit Westerschelde niet veilig om te eten

PFAS zijn chemische stoffen, die we kennen van onder meer waterafstotende kleding, tapijtbeschermer en teflon pannen. Ze worden ook wel forever chemicals genoemd omdat ze vrijwel niet afbreekbaar zijn. "Ze blijven een mensenleven lang in onze omgeving, en ze stapelen zich bovendien op in ons bloed, vertelt Misha Wessel in Bureau Buitenland. "Dat zijn twee kwaliteiten die je eigenlijk niet wilt."

Van PFAS is bekend dat ze schadelijke invloed kunnen hebben op de gezondheid van mensen. De stoffen kunnen bijvoorbeeld effect hebben op het immuunsysteem, op de voortplanting en ontwikkeling van het ongeboren kind. Ook kunnen PFAS een effect hebben op cholesterol in het bloed, invloed op de lever hebben en nier- en prostaatkanker veroorzaken.

3M loost PFAS in de Schelde

Onlangs kwam naar buiten dat chemieconcern 3M, gevestigd nabij Antwerpen en vijftig kilometer verwijderd van de Westerschelde, jarenlang PFAS in de Belgische Schelde heeft geloosd.

Volgens Wessel zijn er allerlei fouten gemaakt waardoor het zover heeft kunnen komen: "Er is bijvoorbeeld een eeuwigdurende vergunning verleend aan 3M om dat te doen, maar daarin is Nederland niet gekend, terwijl de Schelde overgaat in de Westerschelde en ons ook raakt. Dat had nooit mogen gebeuren. Er zijn nooit goede onderzoeken gedaan voordat vergunningen verleend werden."

Gezondheidsrisico's in Nederland

Veel van de garnalen die wij in Nederland eten komen uit de Westerschelde. Volgens Wessel is het bovendien niet mogelijk om die garnalen te onderscheiden van vangsten uit andere gebieden. "De garnalen die in de Westerschelde worden vervangen gaan later op een grote hoop met alle andere garnalen die worden gevangen. Dus je kan nooit meer achterhalen waar ze precies vandaan komen, dus het raakt de gehele garnalen industrie."

Volgens Wessel heeft 3M veel informatie achtergehouden: "Er is onderzoek, na onderzoek, na onderzoek waaruit zeker blijkt dat alle alarmbellen zouden moeten zijn afgegaan. En 3M heeft eigenlijk niets gedaan. Dan krijg je dus dit. Dat veel mensen ziek worden, en dat er rechtszaken komen."

3M is niet happig om zelf voor de camera te reageren. Daarbij stelt Wessel dat het bedrijf het proces zoveel mogelijk probeert te vertragen: "Ze willen zolang mogelijk proberen te blijven produceren, want dit stofje zorgt voor een miljardenomzet voor hen."