Poolse paddenstoelenpaniek

Paddenstoelen hebben een speciale plek in het Poolse hart. “Het zoeken, plukken en het bakken ervan, met grote klonten boter: het is een traditie, iedere Pool groeit ermee op”, vertelt Van Duivenbode. “Op sommige scholen in Oost-Polen krijgen leerlingen de dag na de regenval vrij om te gaan plukken, want dat is hét moment om het bos in te gaan.” De zwammen zijn niet alleen een culinaire traditie, maar staan volgens de journalist ook voor vrijheid. “Je kunt manden vol laden en geen agent die je bekeurt.” Zelfs politici promoten zichzelf al champignons en cantharellen plukkend.

‘Boleten houden van koele nachten’

Maar het gaat niet goed met de zwammen en boleten. “Er zijn te weinig paddenstoelen.” Cantharellen, eekhoorntjesbrood, rode pijnboompaddestoelen, parasolzwammen en boletusvlinders, normaal staan de Poolse bossen er vol mee in het najaar, maar door de recente droogte schieten ze nog nauwelijks uit de grond. “In juni en juli heeft het niet geregend. Het grondwaterpeil is laag.” Ook de hoge temperaturen in de nachten hebben niet geholpen. “Boleten - die vlezige, stevige - houden van koele nachten”, zegt Van Duivenbode. “Zelfs de jaarlijkse paddenstoelenplukfeesten in de provincie Podkarpacie, een begrip bij plukkers, zijn uitgesteld.”

Paddenstoelen uit andere landen bieden vooralsnog wat verlichting. “Er worden gedroogde en ingevroren paddenstoelen geïmporteerd, onder andere uit Litouwen, en die importeren weer uit Rusland; levensmiddelen zijn uitgezonderd van de sanctielijst.” Maar op termijn zullen de paddenstoelen onbetaalbaar worden. “De prijs van een kilo ingevroren Cantharellen is nu zo’n 100 euro.” Met de huidige prijsontwikkelingen wordt dat alleen maar duurder.

Buitenkansje voor de oppositie

De voedselprijzen leiden nog niet tot actie vanuit de overheid, maar ze zorgen wel voor een ander politiek effect. De Poolse regering, die wordt gevormd door de rechts-conservatieve partij PiS, bagatelliseert doorgaans klimaatproblemen en ziet droogte niet als een structureel probleem. Maar nu lijken de hoge prijzen door te dringen tot het PiS electoraat, dat zich in reactie daarop langzaam iets positiever opstelt tegenover klimaatbeleid. “Want dat kan dat gat in hun portemonnee oplossen”, legt Van Duivenbode uit. PiS zelf heeft het partijbeleid vooralsnog niet aangepast, dus de oppositie ziet daar nu kansen voor de volgende verkiezingen.

Weersvoorspellingen

De kortetermijnblik van de Pool is vooral gericht op de lucht en de weersvoorspellingen. “Het weerbericht voor komend weekend lijkt eindelijk best gunstig. Regen in de bergen! Als dat even aanhoudt, trekt iedereen gewoon weer de bossen in”, zegt van Duivenbode: “Een Pool geeft nooit de hoop op, die gaat stug door.”