'Taiwanezen houden hun hoofd koel. Ze laten zich niet wegdrukken'

Knokken voor democratie

Aan de hand van verschillende muzieknummers legt de oud-diplomaat uit hoe Taiwan zich heeft ontwikkeld tot een democratie. “In de jaren tachtig werd het nummer 'To win, you have to fight' vaak gedraaid tijdens verkiezingscampagnes om mensen aan te moedigen om op kandidaten van de Democratische Progressieve Partij te stemmen, die inmiddels de regerende partij is.” Taiwanezen moesten hard knokken om het land te democratiseren, vertelt hij. “Zo probeerden de oorspronkelijke bewoners van Taiwan zich te verzetten tegen de Kwomintang, de partij die afkomstig is uit het Chinese vasteland.”

Van der Wees was jarenlang diplomaat in Washington en hield zich in zijn vrije tijd bezig met de mensenrechten in Taiwan. Inmiddels doceert hij Taiwanese geschiedenis aan de Amerikaanse George Washington Universiteit en is hij getrouwd met een Taiwanese vrouw. “De mensen in Taiwan houden het hoofd koel. Taiwanezen zelf zijn niet zo onder de indruk van de militaire oefeningen van China. Ze leven al jaren met dergelijke bedreigingen vanuit China.”

Wish you return home soon

Pelosi bracht vorige week ook een bezoek aan het Taiwan Human Rights Museum, een voormalige gevangenis waar politieke gevangenen hebben vastgezeten. Onder wie ook Taiwanese vrouwen. “Daarmee wil zij laten zien dat mensenrechten erg belangrijk zijn.”

De rol van vrouwen in de Taiwanese democratie is groot, zegt Van der Wees, verwijzend naar het lied 'Wish you return home soon'. “In de Tweede Wereldoorlog werd het gezongen door Taiwanese vrouwen van mannen die in het leger van Japan dienden om te vechten. Interessant is dat het nummer opnieuw populair werd in jaren tachtig, toen de Kwomintang repressief te werk ging en leiders van de democratische beweging gevangen zetten.”

Ook toen zongen vrouwen dit lied over hun mannen die in de gevangenis zaten, en over de zorgen of ze ooit weer thuis zouden komen. Op deze manier probeerden vrouwen druk te zetten op de politiek. “En met succes. In 1986 heeft de toenmalige president, de zoon van Chiang Kai-shek, de staat van beleg opgeheven en al die mannen vrijgelaten.”

Divers Taiwan

Sinds de democratisering van Taiwan is er ook meer aandacht gekomen voor de diversiteit van de bevolking van Taiwan, vertelt Van der Wees. Daarom wil hij een lied laten horen van oorspronkelijke bewoners van Taiwan, voor wie jarenlang weinig aandacht is geweest: “Voorheen lag de focus op de Kwomintang die de andere bevolkingsgroepen onderdrukten. Met de democratisering kwam er meer erkenning voor andere groepen, zo ook voor de oorspronkelijke bewoners, die vroeger de bergen in werden gedrukt.”