Vapen, gokken en drinken: wat kun je als ouder doen?

Zorgwekkend veel scholieren gokken online en vapen, blijkt uit de Scholierenmonitor van het Trimbos Instituut. Daarnaast is het gebruik van drugs niet meer afgenomen. Hoogleraar Ontwikkelingspsychopathologie Jacqueline Vink: "Als we naar wetenschappelijk onderzoek kijken dan zien we dat bij beginnend gebruik van een middel (alcohol, roken of compulsief internetgebruik) de omgeving een grote rol speelt."

Sociale norm veranderen

Volgens Vink roken de meeste jongeren met vrienden voor het eerst een sigaret of drinken een biertje. "Je moet de sociale norm veranderen zodat het niet normaal is om te comazuipen of overmatig veel te drinken."

Sociale contacten zijn cruciaal in de puberleeftijd, maar het is belangrijk om in positieve zin over te dragen dat jongeren het ook gezellig en leuk kunnen hebben zonder alcohol of online gokken, denkt Vink.

Rol als ouder

Moeder Nicole hamert op preventie en regels vanuit de overheid. Anders was haar zoon nooit zo snel in de problemen gekomen. Uiteindelijk zorgde communicatie ervoor dat haar zoon ook weer uit de problemen kwam. "Blijf altijd in gesprek met je kind. Maar ja, als het moeilijk gaat is dat vaak ook het eerste wat stopt", zegt Nicole.

Alex van Dongen is preventiewerker bij Novadic Kentron. Hij denkt, net als Vink, dat open communicatie en strikte regels de beste manier is voor ouders om verslavend gedrag bij kinderen te voorkomen. "De kern is in verbinding blijven met je kind. Interesse tonen, maar wel strikte regels hanteren", zegt Van Dongen.

Strikte regels

Sommige ouders zeggen dat verbieden juist zorgt dat kinderen iets gaan doen wat niet mag. "Hele strikte regels stellen helpt, maar dat moet je het wel doen met uitleg en open communicatie." En het liefst begin je daar al mee voordat de problemen begonnen zijn.

Daarnaast werkt positief gedrag belonen. "Als ze iets positiefs veranderen in hun gedrag, kun je ze aanmoedigen. En laat ze zien dat er ook andere dingen zijn waar je plezier uit kunt halen. Doe samen leuke dingen." Volgens Van Dongen helpt (te) zwaar straffen niet. "Dan zijn mensen niet meer eerlijk over hun gedrag."