'Turkije en Nederland gaan weer ambassadeurs uitwisselen'

Ankara laat naar verwachting volgende week aan Den Haag weten wie de nieuwe Turkse ambassadeur wordt, schrijft de Daily Sabah. Buitenlandse Zaken in Den Haag heeft nog niet gereageerd op deze berichten.

De relatie met Turkije werd dit jaar zwaar op de proef gesteld, nadat Den Haag Turkse politici had verboden om in Nederland bijeenkomsten met Turkse Nederlanders toe te spreken. In maart werd minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu geweerd en stuurde burgemeester Aboutaleb de Turkse minister Kaya van Familiezaken vanuit Rotterdam terug naar Duitsland.

Beide bewindslieden wilden in Nederland lobbyen voor een wijziging van de grondwet waardoor president Erdogan meer macht zou krijgen, een kwestie waarover in april een referendum in Turkije werd gehouden.

Blijk geven van bedroefdheid

De Turkse ambassadeur Sadik Arslan werd in juni teruggehaald; sindsdien behartigt een zaakwaarnemer de Turkse belangen in Den Haag. Cornelis van Rij, de Nederlandse ambassadeur in Turkije, zou na een maandenlang verblijf in Nederland, op korte termijn terugkeren naar zijn post in Ankara, schrijft de Daily Sabah.

De Turken verwachten wel dat het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag "bedroefdheid laat blijken" over de gebeurtenissen in maart van dit jaar.

'Fascistisch Nederland'

De Turkse president Erdogan heeft zelf ook gezegd dat hij de relatie met Nederland en Duitsland wil herstellen. In een gesprek met Turkse journalisten zei Erdogan in de afgelopen weken "bevredigende" signalen te hebben opgevangen, onder andere van premier Rutte, die wijzen op de wil om de moeizame verhouding weer te verbeteren. "Natuurlijk hopen we op goede banden met de Europese Unie en de EU-lidstaten", benadrukte Erdogan.

Nadat Den Haag duidelijk had gemaakt dat Turkije niet in Nederland politiek mocht bedrijven, haalde Erdogan bij herhaling uit naar het "fascistische" Nederland, "een overblijfsel van het nazisme". De Nederlandse ambassadeur in Ankara was niet meer welkom in Turkije.

Oude vrienden

Maar in het presidentiële vliegtuig, op weg van Tsjaad naar Tunesië, toonde Erdogan zich vergevingsgezind. "Wij hebben geen problemen met Duitsland, Nederland of België. Integendeel, degenen die er in de regering zitten zijn oude vrienden", zei hij. De president toonde zich met name ingenomen over de wijze waarop Den Haag, Berlijn en Brussel zich verzetten tegen de Amerikaanse erkenning van Jeruzalem als hoofdstad van Israël.

"Tja, ze hebben me verkeerd behandeld, maar ik had voorheen altijd een goede verstandhouding met Rutte, en ook met België. Laat staan met Duitsland: mijn contacten met Steinmeier (nu president) en bondskanselier Merkel zijn altijd prima geweest."

Premier Rutte was destijds kwaad over de aantijgingen vanuit Ankara, maar heeft altijd het belang van een goede relatie met NAVO-bondgenoot Turkije benadrukt. Daaraan wordt ook gewerkt: minister van Buitenlandse Zaken Zijlstra sprak tijdens een NAVO-vergadering, begin december in Brussel, met zijn ambtgenoot Cavusoglu over de onderlinge banden.

Amerikaanse boycot voorbij

Ook in het Turks-Amerikaanse diplomatieke conflict is er sprake van toenadering. De Amerikaanse ambassade in Ankara geeft weer toeristenvisa uit aan Turkse staatsburgers en ook heeft de Turkse missie in de VS de uitgifte van visa aan Amerikanen hervat. De twee landen kregen het in oktober met elkaar aan de stok nadat een Turkse medewerker van het Amerikaanse consulaat in Istanbul werd gearresteerd wegens banden met de Gülenbeweging. Die wordt door de Turkse autoriteiten verantwoordelijk gehouden voor de mislukte coup van zomer vorig jaar.

De VS besloot de visa-uitgifte te staken zolang de veiligheid van de medewerkers bij de diplomatieke posten niet was gegarandeerd. Inmiddels zijn de Amerikanen ervan overtuigd dat de veiligheidssituatie is verbeterd, zodat de beperkingen zijn ingetrokken.