'Te weinig' bedrijven nemen asielzoekers aan: 'Maak het eenvoudiger'

"Iedereen wil", zegt de Minister van Oplossingen. "De politiek, werkgevers en met name asielzoekers zelf willen écht graag aan het werk. Het probleem is dat alles overal tussenin hangt, vanwege onduidelijke regels en procedures."

Nieuwe werknemers

Op bedrijventerrein Lage Weide in Utrecht vond de Spraakmakers-banenmarkt plaats, waarbij werkgevers werkzoekende asielzoekers konden ontmoeten. "Ik wil graag werken en zelfstandig zijn", zegt asielzoeker Micha. "Ik raak verveeld van al het wachten op het AZC." Jobcoach Mohamed Abdi is ook aanwezig op de banenmarkt: "Het is belangrijk voor deze mensen om te werken. Ze hebben in het verleden gewerkt en mogen sinds kort eindelijk ook hier werken." Contacten leggen, de taal leren en verbinden met het land is wat veel asielzoekers willen en dat kan via een baan, vertelt de jobcoach. "Het is erg belangrijk voor hun mentale gesteldheid om actief te kunnen zijn." Maar hoe is het aan de andere kant van het net?

Wilskracht

Werkgevers zien door de bomen het bos niet meer, volgens Meijer. "Het loopt allemaal in elkaar vast." Zo heb je een BSN-nummer nodig om een bankrekening te kunnen openen. Een werkgever heeft een tewerkstellingsvergunning nodig om iemand aan te nemen, maar dat gaat op persoonlijk niveau. En het UWV moet toestemming geven, maar zij hebben een hoge wachttijd door personeelstekort. "Al die ketens wachten op elkaar én er zijn regels waarvan niemand meer weet waar ze voor zijn. Het is gewoon te ingewikkeld", zegt Meijer.

Jeroen Veldstra, directeur Human Resources van PostNL, herkent de administratieve rompslomp. Wel is hij erg enthousiast over het samenwerken met asielzoekers. Naast dat PostNL asielzoekers aanneemt, biedt zij hen, met behulp van verschillende partners, ondersteuning op het gebied van het leren van hun vak, de Nederlandse taal en fietsen.

Meijer is blij met de voorzet door PostNL. Grote bedrijven kunnen in dit thema een voortrek-rol nemen, stelt de Minister van Oplossingen. "In feite kunnen veel grote bedrijven, die vacatures door het hele land hebben, mogelijkheden bieden voor asielzoekers en een voorbeeld zijn voor andere bedrijven."

Initiatief tonen

Olaf Vreeburg leidt de pilot 'Meedoenbalie' in Den Haag. Vreeburg zag een verandering in de dynamiek binnen de maatschappij. "Daar kan ik een mening over hebben of ik kan een bijdrage gaan leveren en me inzetten voor de kwetsbaren van de samenleving." En dat tweede heeft hij gedaan door in dienst te gaan bij de Gemeente Den Haag, waar hij 'Project Oekraïense-vluchtelingen' heeft opgezet. Daar zag hij al snel dat deze mensen graag willen werken, maar er een boel belemmeringen op de weg liggen.

De administratieve processen gooien veel roet in het eten. Daar komt de hulp van Vreeburg en zijn collega's om de hoek kijken. "Wij helpen bedrijven met alle administratieve processen en werken samen met zowel bedrijven als het ministerie." Het aantal aanvragen is, al kort na het openen van het loket, groots bij de Meedoenbalie. Zo worden er nu al honderden kandidaten begeleid dankzij de pilot. "De eerste kandidaten worden op dit moment bij werkgevers geplaatst en er wordt zeer positief gereageerd."

Werk uit handen

De Goldschmeding foundation is een ander initiatief dat gelooft in een inclusieve samenleving, waar iedereen die wíl werk ook kán werken. "Nu is het moment om een brede maatschappelijke beweging op te zetten, zodat meer bedrijven dit gaan doen", zegt Raphael Nouwen van de Goldschmeding foundation. De stichting financiert verschillende projecten om bedrijven te ondersteunen bij de bureaucratische hobbels waar zij overheen moeten wanneer ze asielzoekers in dienst willen nemen. "Wij nemen al het werk dat anders is bij aanname van een asielzoeker in plaats van een Nederlander uit handen."

Het idee van de stichting is dat er door hun donatie 45 nieuwe bedrijven gestimuleerd kunnen worden om met asielzoekers te werken. Per bedrijf komen er tien à vijftien mensen te werken. "Zo krijgen we een brede maatschappelijke beweging op dit thema. Dit is niet dé oplossing, maar een tipping point waar we overheen moeten", zegt Nouwen. "Er zijn nog te weinig bedrijven die het inzetten. Men moet nog even door het koudwatervrees heen. Er moet meer bekendheid komen."

Minister van Oplossingen

Gevluchttalent.nl werd op vandaag gelanceerd. "Het is best wel ingewikkeld allemaal", zegt marketingman Randy van Essen. Hij zette samen met Meijer het platform op, waarbij werkgevers in één oogopslag kunnen zien wat er moet gebeuren om een asielzoeker aan te kunnen nemen. Volgens Meijer en Van Essen hebben alle werkgevers hetzelfde probleem: "Ieder heeft te weinig kandidaten voor de geschikte vacatures."

"De boel aan elkaar koppelen, dat is wat we voor elkaar willen krijgen en wat ook een snelle winst is voor de Nederlandse economie", vertelt Meijer. "Het eindigt niet hier, het begint hier pas."

Nienke Meijer ziet deze initiatieven als een tijdelijke oplossing totdat de regering belemmeringen uit de weg heeft kunnen halen. "Maak het eenvoudiger om asielzoekers aan te nemen. Vanuit de politiek moet het komen, maar dat heeft tijd nodig."