Hoe dichten we de loonkloof? 'Transparantie over salaris mannelijke collega heeft mij geholpen'

Waarom moeten vrouwen het zelf regelen?

Luisteraar Liesbeth Kesseler is docent Frans en vindt loontransparantie de oplossing voor de loonkloof. "Waar ik mij nogal aan stoor, en wat ik veel om mij heen hoor en lees, is dat mensen vinden dat vrouwen dat dan maar zelf voor elkaar moeten boksen, dat overbruggen van die loonkloof. Wat we in de afgelopen 100 jaar voor elkaar hebben gekregen hebben we allemaal zelf voor elkaar gebokst, met heel veel tegenwerking. Dit is een soort relikwie uit tijden dat mannen geacht werden in hun eentje voor een gezin te zorgen."

Kesseler zegt dat ze een verschil ziet tussen mensen die wat bedeesd zijn en niet zo goed durven vragen en mensen die dat wel durven. "Die lijnen lopen in het onderwijs niet per se langs man en vrouw", zegt ze. Daarnaast noemt ze dat vrouwen tegenwoordig dezelfde financiële verantwoordelijkheden hebben als mannen. "Laten we er open over zijn. Ik denk dat mensen die hun hogere salaris afschermen types zijn die het hiermee oneens zijn. Want ik kan echt geen argument bedenken waarom."

1,5 jaar vechten voor gelijke beloning

"Voor mij heeft transparantie als werknemer enorm geholpen", zegt NVRD-directeur en Spraakmaker Wendy de Wild. Ze vertelt over de keren dat zij met haar vuist op tafel sloeg nadat ze erachter kwam dat een mannelijke collega veel meer verdiende terwijl zij minimaal dezelfde standaarden haalde. "De eerste keer is het meteen gelijk getrokken. De tweede keer heb ik er 1,5 jaar voor moeten vechten."

Recht op informatie

Minister Van Gennip van Sociale Zaken noemt de loonverschillen onacceptabel en steunt een Europees wetsvoorstel dat een informatieplicht wil instellen waardoor werknemers het recht krijgen salarissen in te zien. Europarlementariër voor D66, Samira Rafaela, vertelt wat het inhoudt. "Het gaat erom dat we het recht op informatie vast gaan leggen. Dat betekent dat werknemers het recht op informatie hebben als het gaat om hoe ze betaald worden ten opzichte van hun collega's."

Rafaela vertelt dat je als werknemer inzicht kan krijgen in de gemiddelde lonen en die worden vervolgens vergeleken met het eigen loon. "Daar kan dus al uit blijken of je terecht wordt betaald of niet. Maar we kunnen ook achterhalen wat je precies hebt misgelopen. Op zo'n moment kan een werknemer naar een sociale partner, vakbond of een vertegenwoordiger aan en die kan helpen om de berekening te maken als het gaat om het misgelopen loon."

Verschil in onderhandelen

Zit er ook verschil in onderhandelingstechnieken van mannen en van vrouwen? Volgens Mirte Wibaut, bestuurslid van de stichting Gelijke Beloning, wordt er evenveel onderhandeld door mannen en als door vrouwen. "Maar hoe dat vervolgens beoordeeld wordt, daar zit een groot verschil in. Bij mannen wordt het als assertief afgedaan en dat is passend bij wat 'we willen in de functie' en passend bij 'je karakter als man', dus de mannelijke stereotype eigenschappen. Bij vrouwen wordt het eerder gedaan als: 'Nou, die blaast een beetje hoog van de toren. Laat jij dat eerst nog maar eens even zien.' Dat heeft te maken met hele diepgewortelde ideeën over man en vrouw."

Wibaut denkt dat het wel langzaamaan aan het veranderen is. "Maar ik denk dat we daar wel een katalysator voor nodig hebben. We moeten dan ook breder kijken naar hoe we mannen waarderen en hoe we vrouwen waarderen."