Natuurgebieden verzuren in rap tempo

Bodems vergelijken

Onderzoeken wijzen er op dat bodems in natuurgebieden steeds sneller en verder verzuren. Geoloog Huig Bergsma en ecoloog Joost Vogels van Stichting Bargerven deden onderzoek naar verzuring in het Aaldrinksveld in Nationaal park de Hoge Veluwe. In de zomer van 1941 werd hier een deel van de grondafgegraven voor de aanleg van het 'Bommenlijntje'. Dat betekent dus dat deze grond zeventig jaar jong is, in tegenstelling tot de naast liggende grond van miljoenen jaren oud. Oftewel, een ideaal gebied voor een vergelijkend onderzoek tussen twee bodems. Het resultaat: de versnelde verzuring in de laatste 74 jaar is te vergelijken is met 8.500 jaar aan natuurlijke verzuring.

Wat is verzuring?

Verzuring betekent letterlijk 'het zuurder worden van iets'. Planten en micro-organismen produceren zelf zuur, dat wordt natuurlijke verzuring genoemd. Versnelde verzuring van de bodem is echter het gevolg van de uitstoot van vervuilende gassen door bijvoorbeeld fabrieken, auto's en landbouwbedrijven. De stoffen dringen via bladeren en wortels in planten en bomen, waardoor deze vatbaarder worden voor ziekten. Maar het tast ook rivieren, meren en uiteindelijk de dieren die er in leven of uit drinken, aan door hogere zuur- en aluminiumconcentraties. Daarnaast tast verzuring het grondwater aan. Omdat twee derde van het Nederlandse drinkwater uit de grond komt, is het een mogelijke bedreiging voor de volksgezondheid. Een te hoge concentratie nitraat in het drinkwater is met name schadelijk voor baby's.

Bron: Wikipedia & milieufocus.nl

Zuur in de bodem wordt normaliter geneutraliseerd via verwering van mineralen. Dit proces vindt van nature plaats – planten en micro-organismen produceren ook zuur – maar wel vele malen trager. "Het is enorm versneld", zegt Bergsma, "als gevolg van de uitstoot van verzurende stoffen. De belangrijkste bron van verzuring is de landbouw, via de uitstoot van ammoniak uit mest."

Bergsma : "We zien dat de bodems op droge zandgronden ontzettend hun best doen om het zuur dat continu uit de lucht neerdaalt te neutraliseren. Maar het is zoveel. De bodems worden helemaal aan gort getrokken." Maar er is een sprankje hoop: de onderzoekers zijn bezig met een proef (op kleine schaal) om mineralen direct over de grond te strooien. Dit zou de grond beter moeten bewapenen tegen verzuring.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter.