'Later zeggen we: die lockdown was massahysterie'

"Wanneer wordt angst massahysterie?", vraagt Jort Kelder aan de hoogleraar emoties en affectieve processen aan de Universiteit van Amsterdam.

Oog van de storm

"Als je niet meer nadenkt over waarom je dingen doet, en eigenlijk alleen maar let op wat anderen doen. Ik vind de mondkapjes in die zin een interessant voorbeeld want je ziet dat mensen dat eigenlijk wel heel graag willen, maar er is geen bewijs. Ik heb het in ieder geval nog niet gezien, dat die mondkapjes leiden tot meer of minder besmetting." Mensen willen het dus niet voor de werking, maar vooral omdat mensen in andere landen mondkapjes dragen.

"We zitten in het oog van de storm, dus we kunnen ook niet meer zo heel goed overzien wat nou normaal is of wat nodig is", vervolgt professor Fischer.

"Wat als we over twee jaar terugkijken, hoe denk je dat we kijken naar deze periode in onze beschaving?", vraagt dr Kelder. "Ik denk dat we dan wel zullen zeggen dat er sprake was van massahysterie", antwoordt professor Fischer.

Angstaanjagend beleid

Angst en bezorgdheid zijn in deze tijden ook een nuttige emotie. Het dagelijks communiceren van sterftecijfers en capaciteit op de IC zijn volgens de professor een voorbeeld van hoe we ook bezorgd worden gemaakt.

"Er is een verschil tussen bewust angst zaaien en de aandacht van mensen richten op dit soort cijfers", zegt Fischer.

"Zit er beleid achter, of is het eerder een optelsom van incidenten die leiden tot een angstsamenleving waar we nu in zitten?", vraagt dr Kelder. "Ik denk dat er bewust beleid achter zit", antwoordt de hoogleraar.

"Als mensen niet bezorgd zijn, laten we het zo noemen in plaats van angstig, over hun eigen gezondheid of die van hun naasten, zullen ze dit soort regels minder snel opvolgen, zo simpel is het."

"Ik vind het regeringsbeleid tot bepaalde hoogte wel goed, maar we zijn nu wel op een punt aanbeland waarbij je de implicaties van de maatregelen toch wat breder moet gaan bekijken. De economische gevolgen, de sociale gevolgen, al die gezinnen die thuis zitten en gek van elkaar worden. Er zijn heel veel andere implicaties dan alleen de directe gezondheid”, besluit professor Fischer.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.