‘De rechtbank helpt bij schuldenstress’

Het doel van al die pilots is om de drempel naar de rechter lager te maken. "Bij beslissingen die we als rechter nemen, willen we bijdragen aan de oplossingen van de onderliggende problematiek", vertelt de Lange in 5 Dagen. "Je ziet vaak het topje van de ijsberg maar wat er onder water zit, dat zie je dan niet."

"Bijvoorbeeld een kind dat spijbelt met ouders die in scheiding liggen. De uitkering is ingetrokken, waardoor misschien wel de huur niet meer betaald wordt en ontruiming dreigt. Dan kun je als rechter zeggen: 'waarom gaat hij niet naar school?' Maar er zit dus nog een hele problematiek achter dat ene verhaal. Ons doel is dan dus om breder te kijken."

Schuldenfunctionaris

Een nieuw fenomeen in de rechtspraak is de schuldenfunctionaris. Voor een grote groep mensen is het steeds moeilijker om financieel staande te blijven. Vaak weten zij niet waar ze hulp kunnen krijgen. "De schuldenfunctionaris vormt een schakel tussen de rechtspraak en de gemeentelijke schuldhulpverlening", vertelt Frank Knaap, coördinerend schuldenfunctionaris bij rechtbank Den Haag.

Vindplaats voor schulden

"De rechter is een vindplaats voor schulden", aldus Robine de Lange. "Er komen veel mensen bij ons die soms zó veel schulden hebben, dat ze er helemaal niet meer overheen kunnen kijken. We willen ervoor zorgen dat die mensen eerder hulp zoeken om van hun schulden af te komen en dat ze daarna ook geen nieuwe schulden maken."

Schuldenfunctionaris Frank Knaap: "We zijn allemaal mensen. Bij de rechtspraak gelukkig ook. Als er een aanwijzing is dat er meerdere schulden zijn en die mensen weten niet waar ze terecht kunnen, waarom zou je ze dan niet een zetje geven in de juiste richting?" In de toekomst gaan alle rechtbanken schuldenfunctionarissen inzetten.

Stress door schuld

"Als je in de schulden zit, heb je veel stress. Dan kun je ook niet altijd de juiste beslissingen nemen", vertelt de nu 28-jarige Manna Prudon. Op haar eenentwintigste raakte ze diep in de schulden. "Er bestaan veel vooroordelen over mensen met schulden. Velen hebben nooit met schulden te maken gehad, en kunnen zich niet voorstellen dat iedereen in dit soort situaties terecht kan komen."

Manna kwam uiteindelijk terecht bij stichting ONSbank. Deze organisatie helpt jongeren tussen de 18 en 27 jaar die in de schulden zitten. Ze zet zich er nu in als ervaringsdeskundige. Willem Los van ONSbank: "Voor de jongere is het een veel grotere strijd. We helpen ze eigenlijk een beetje op weg. Als je ziet dat ze die stappen maken, dan doet dat heel veel. Als je mensen kunt helpen op de juiste manier en ze weer deel kan laten nemen aan deze maatschappij, dat is zoals het zou moeten zijn."