Zorgen waterschap over het wassende water: 'Waterbeheer kan het niet meer alleen'
- Nieuws
- Zorgen waterschap over het wassende water: 'Waterbeheer kan het niet meer alleen'
Op 2 november ontsnapte Amsterdam al ternauwernood aan overstroming door een combinatie van hoog water, storm Ciarán en een storing bij een gemaal. Door klimaatverandering en de zeespiegelstijging zullen dit soort situaties steeds vaker voorkomen, stelt watersysteembeheerder Maarten Ouboter van waterschap Amstel, Gooi en Vecht (AMG). "We hebben het niet onder controle", zegt hij in 5 Dagen.
5 Dagen... klimaatverandering en nattigheid
Piketdienst
In de nacht van 1 op 2 november draaiden Maarten Ouboter, watersysteembeheerder van waterschap AMG, en Wout Veelenturf, waterbeheerder bij Rijkswaterstaat, piketdienst. Ze hielden de waterstanden extra nauwlettend in de gaten, in verband met zware neerslag van de dag ervoor.
Grootste gemaal
Op dat moment stonden alle pompen van het grootste gemaal van Europa, het gemaal in IJmuiden, aan. "Maar zelfs daarmee konden we het peil niet dalende krijgen", zegt Veelenturf. Het gemaal in Zeeburg werd daarom ook aangezet. "Daarmee konden we het peil naar beneden krijgen."
Storing
Het ging beter, het water leek te dalen. Totdat Veelenturf om 06.00 uur gebeld werd. "De bedienpost gaf aan dat het water erg snel gestegen was. De oorzaak was nog niet bekend." Uiteindelijk werd de oorzaak gevonden. Door een storing gingen de schuiven van het gemaal in IJmuiden niet meer dicht. "Dat zorgde ervoor dat de peilen op het Noordzeekanaal en het IJ gevaarlijk snel omhoog gingen."
18 centimeter
De combinatie van de storing, de hoge waterstand en de storm Ciarán had een waterstand van -12 centimeter tot gevolg. "Normaal is het -40 centimeter", vertelt Ouboter. "En de beheergrens waar we onder moeten blijven is -30." Nadat een monteur de storing verhielp konden de schuiven worden gesloten voordat het vloed was en konden overstromingen worden voorkomen.
Zorgen
Situaties zoals deze, waarbij het water gevaarlijk stijgt, zullen steeds vaker voorkomen, stelt Veelenturf. "In dit geval werd het veroorzaakt door de storm, hoog water en een storing. Maar je ziet dat de weerspatronen veranderen. En daardoor zal je zien dat zo’n situatie vaker zou kunnen voorkomen, vanwege die veranderende weerspatronen en klimaatverandering, gecombineerd met het feit dat de zeespiegel stijgt."
Niet onder controle
Hebben we het onder controle? "Nee", zegt Ouboter. "We werken goed samen en doen ons best en het lijkt soms alsof we het onder controle hebben, maar als ik zie wat 18 centimeter al voor gevolgen heeft, dan gaan we hier als samenleving veel meer van merken dan als je zegt 'we hebben het onder controle'. We moeten met elkaar aan de bak om wat er op ons afkomt met elkaar beter het hoofd te kunnen bieden."
Samenwerken
Hij maakt zich dan ook zorgen. "Ja, absoluut. Het is urgent dat we de handen ineen slaan. Daar zijn we dan misschien sterk in, zeker in het waterbeheer blijkt dat de samenwerking geolied loopt. Maar het waterbeheer alleen kan het niet meer aan. We hebben de samenleving nodig."
Dagelijkse gevolgen
Ook in het dagelijks leven zullen de gevolgen zichtbaar zijn. "Het is een beetje vergelijkbaar met de Alpen. Daar kun je niet altijd naar buiten, want er is wel eens lawinegevaar. In de delta is het water wel eens zo hoog dat je misschien niet kan doen wat je die dag van plan was", zegt Ouboter. "Het gaat absoluut meer in onze levens voorkomen. En dat zet mensen misschien ook aan om zelf ook maatregelen te nemen. Om zelf ook water op te vangen, om tegels te wippen, of je tuin niet te verharden."
5 Dagen
5 Dagen: Jouw nieuws, jouw verhaal. Elke werkdag live van 20.00 tot 20.30 uur. De gele NPO Radio 1-bus staat elke week in een andere gemeente in het land.
Presentator in de bus is Jo van Egmond (op vrijdag Ajouad El Miloudi). Verslaggever ter plekke is Mirthe van der Drift.