Bewoners Haaksbergen vrezen zoutwinningsindustrie: 'Het is tranentrekkend'

Acht locaties

Op dit moment zit de zoutindustrie in Twente in de omgeving van Hengelo. Maar om de productie draaiende te houden moeten er nieuwe bronnen worden aangeboord. "Nobian wil daarom in ons dorp op acht locaties zout gaan winnen", vertelt Epi Winkelhuis. Hij is een van de bewoners van Sint Isidorushoeve die in de werkgroep 'Laat de Hoeve niet zakken' zit.

Ondergrondse Amsterdam Arena

Zout wordt gewonnen door een gat te boren naar de zoutlaag in de bodem. Op die manier ontstaat er een grote holte in de grond, een zogenaamde caverne. "Die gaten zijn zo groot, dat je de Amsterdam Arena er 3D in kan ronddraaien", vertelt omwonende Ludwig ten Broeke van 'Laat de Hoeve niet zakken'. Door dat gat met zoet water te spoelen raakt het water verzadigd met zout. Dat wordt weer omhoog gepompt en ingedampt in de fabriek, waarbij zout overblijft als restproduct.

Zorgen

Bewoners maken zich zorgen om de enorme cavernes die bij hun onder de grond gepland staan. "Het gaat om de leefbaarheid in ons mooie dorp, in de ruimste zin van het woord. Het gaat om veiligheid, bodemdaling, maar ook verpesting van ons landschap", vertelt Winkelhuis.

Bodemdaling kan schade veroorzaken bij woningen en andere gebouwen in de omgeving, zo blijkt ook in Heiligerlee (Groningen) waar al op grote schaal zout wordt gewonnen. "Wij kijken daar veel naar, omdat het sterk lijkt op hetgeen wij hier gaan krijgen", vertelt Ten Broeke. "Het is tranentrekkend." Bewoners daar hebben scheuren in hun woningen.

Gele kaart

Daarbij staat zoutwinningsbedrijf Nobian al onder verscherpt toezicht, vanwege onopgeloste lekkages, instabiele cavernes in oude wingebieden en het niet afsluiten van cavernes die niet meer in gebruik zijn. "Het dichtmaken van cavernes is de hele crux van de veiligheidsdiscussie. Als je ze niet kan sluiten, blijft de bodem veel harder zakken dan wenselijk", aldus Ten Broeke.

Lobby

"Het is heel vreemd om te merken dat in Nederland een lobby voor zoutwinning op deze manier wordt doorgezet, terwijl bepaalde wingebieden gewoon worden ingericht als het afvoerputje van Nederland", zegt Ten Broeke. "Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat strijdt zo hard voor de vergunningsverlening van een zoutwinningsaanvraag dat je je af en toe afvraagt wie de aanvrager is en wie de verlener. Het belang in Den Haag om dit te doen druipt er aan alle kanten vanaf."

Uitspraak gemeente

Op 15 november neemt de gemeenteraad van Haaksbergen een besluit of ze Nobian een 'verklaring van geen bedenkingen' geven voor de bouw van acht zoutwinningslocaties. Als de verklaring er komt, mag de chemiereus aan de slag. "We hopen dat het een nee wordt", zegt Winkelhuis. "Het kan beide kanten op", vertelt Ten Broeke. "Maar ik denk wel dat heel veel raadsleden zich achter de oren krabben na hetgeen ze hebben gezien in Groningen. Dus dat ze misschien wel heel kritisch zijn op de mogelijke gevolgen van zoutwinning."