Nieuwe mondiale klimaatafspraken gemaakt in Glasgow: 'We kruipen vooruit'

In Glasgow zijn nieuwe mondiale klimaatafspraken gemaakt. Na een dag vol discussies over de precieze formulering heeft de voorzitter van de top, de Brit Alok Sharma, de slotverklaring afgehamerd. Hiermee komt er een eind aan twee weken onderhandelen tussen bijna tweehonderd landen. De laatste hobbel was een passage over het afbouwen van steenkool. China en India maakten daar bezwaar tegen. In plaats van het 'afbouwen' van het gebruik van steenkool staat er nu dat het steenkoolgebruik 'teruggebracht' moet worden, tot teleurstelling van veel andere landen.

Compromis

"Je kan er op twee manieren naar kijken", zei Marjan Minnesma in NOS Nieuws en Co. "Als je had verwacht dat er genoeg maatregelen en geld op tafel kwamen om echt onder de 1,5 opwarming te blijven, dan ben je nu heel teleurgesteld. Want dat is niet gelukt. Maar die 1,5 graad staat nu wel veel centraler. In het klimaatakkoord van 2015 staat dat de opwarming in ieder geval tot 2 graden moeten worden beperkt en zo veel mogelijk onder de 1,5. Maar heel veel mensen keken toch vooral naar die twee. Nu begint die 1,5 steeds meer het centrale punt te worden, dat is op zich ook winst. Ook hebben een hele groep landen gezegd dat ze gaan stoppen met fossiele subsidies. En dat überhaupt het woord fossiel in de tekst voorkomt, dat is niet meer gebeurd sinds 1992. Dus dat is al een grote stap voorwaarts. Alles bij elkaar zouden we nu uitkomen op 2,7 graden opwarming, wat nog steeds veel te veel is, maar in 2015 was dat nog 3 tot 4 graden. Dat is Dus we kruipen vooruit."

Voor andere landen uit vooral de Europese Unie en kleine eilandstaten was dit een flinke teleurstelling. Toch stemden uiteindelijk alle delegaties met de slotverklaring in. In toespraken eerder op de dag beklemtoonden veel landen dat er elementen zijn waar ze niet helemaal blij mee zijn, maar dat het belangrijk is om compromissen te sluiten. Want ook een afgezwakte overeenkomst is beter dan helemaal geen afspraak, zeiden ze.

Eerlijk

Minnesma: "Ik denk dat het komende jaar ontzettend hard geduwd gaat worden door iedereen die bezorgd is over klimaatverandering, inclusief wijzelf. Want ook de Europese Unie doet nog niet voldoende om die 1,5 graad serieus te maken. De EU wil 55 procent minder uitstoot in 2030, dat moet al minstens naar 65 procent. Maar wil je het eerlijk doen, dan moet het eigenlijk nog hoger zijn. Want dat is waar die landen zoals India op haakten. Die zeggen: leuk dat wij net zo veel als jullie moeten gaan reduceren in percentage, maar jullie hebben al zo veel uitgestoten en wij nog maar een klein beetje. Dan zouden wij binnen tien jaar naar bijna nul uitstoot moeten om die landen nog wat ruimte te geven om te ontwikkelen. Ook dat is één van de kerndiscussies", aldus Minnesma.

"Opmerkelijk is dat de Verenigde Staten en China samen zeiden dat we een klimaatcrisis hebben. En als je iets verklaart tot crisis dan ga je dingen doen die je normaal niet zou doen. Je kunt het alleen nog maar onder de 1,5 graad houden als we het allemaal als crisis gaan behandelen en niet als één van de dertig onderwerpen waar we af en toe wat aan moeten doen. De gevolgen van twee of drie graden opwarming zijn ook zo catastrofaal dat je het ook echt als crisis zou moeten verklaren. Dat is nu ook wat de VS en China gezegd hebben en dat vind ik persoonlijk een stap voorwaarts."