Waarom een lage cocaïneprijs tot oorlog in 'narcopolder' Nederland leidt

De politie wil er weinig over kwijt, maar de arrestatie van zeven mannen uit de regio Utrecht gisteren lijkt verband te houden met de gewelddadige drugsoorlog die de afgelopen jaren al tot een lange reeks liquidaties leidde.

Ook zijn er verschillende huiszoekingen geweest. "Daar zijn ze op zoek naar zaken die bij liquidaties worden gebruikt, zoals snelle auto's en zware wapens", legt justitieredacteur Remco Andringa uit.

Recordvangst onderschept, maar geen effect

De oorzaak van de recente vetes zou de lage cocaïneprijs zijn. Die is namelijk enorm gedaald sinds er in Colombia een vredesverdrag met guerrillabeweging FARC ligt. De cokeproductie is daardoor enorm gestegen.

"De FARC was weliswaar een guerrillabeweging", legde correspondent Marc Bessems eerder uit. "Maar er was wel orde in deze gebieden en een duidelijke machtsverhouding." Het machtsvacuüm dat de FARC heeft achtergelaten wordt nu opgevuld door kleinere, concurrerende gewapende bendes. Zij dwingen vervolgens meer boeren coca te gaan verbouwen.

Het overschot belandt voor een groot deel in Nederland. "De prijs is daardoor inmiddels gedaald van 30 à 34.000 euro per kilo naar 20.000 euro of lager", weet Laumans.

Het stijgende aanbod verklaart ook de recordvangsten die de politie de laatste tijd onderschept: vorig jaar maar liefst 50.000 kilo cocaïne. Desondanks is dit succes maar relatief: er is geen effect op de straatprijs zichtbaar. "We schoppen wel een deuk in een pak boter, maar dat pakje boter is groot", zei Wilbert Paulissen, hoofd van de landelijke recherche, erover tegen EenVandaag.

Dat onderschrijft Laumans. "De havens van Rotterdam en Antwerpen zijn namelijk zo lek als een zeef. Er zijn daar veel corrupte douane-beambten", aldus de misdaadjournalist.

Coke tien keer lucratiever dan hasj

De lage prijs maakt de kartelbazen nerveus: zij zitten niet te wachten op nieuwe groepen die goedkope coke op de Nederlandse markt dumpen. Laumans: "Als je niet kunt delen, kun je ook niet vermenigvuldigen." Het gevolg is een dodelijke geweldsgolf, waarbij liquidaties regelmatig onschuldige slachtoffers maken.

De politie-actie van gisteren houdt waarschijnlijk verband met de voortvluchtige Redouan T., één van de grote bazen in cocaïnehandel. Hij handelde lange tijd in hasj, maar stapte later over op de lucratievere cokehandel. "Dat zie je vaker", volgens Laumans. "Je verdient er tien keer zoveel mee."

T. wordt ervan verdacht de opdrachtgever te zijn van verschillende moorden in de drugsoorlog, die lange tijd 'mocro-oorlog' wordt genoemd. Ook door Laumans, die zijn boek die titel gaf. Inmiddels weten we dat die term niet van toepassing is, zegt de journalist. "Er zijn evengoed Surinamers en Nederlanders. Integratie werkt dus eigenlijk prima in de onderwereld."

Er lijkt nog geen zicht op een einde van de drugsoorlog. Maakt dat Nederland een narcostaat, zoals wel eens wordt beweerd? "We zijn geen narcostaat als Colombia of Mexico, maar meer de poldervariant hierop. Nederland is de draaischijf van Europa voor handel in cocaïne en andere drugs."