Waarom verdachte op moord Anne Faber niet tot tbs is veroordeeld

De man uit Zeewolde weigerde mee te werken aan psychologisch onderzoek en kreeg geen tbs opgelegd. Als iemand niet wil meewerken, mag de rechter volgens de wet zelf concluderen dat iemand een psychische stoornis heeft en tbs opleggen, maar dat komt niet vaak voor.

P. werd in 2010 aangehouden voor het verkrachten van een 16- en een 17-jarig meisje. Hij bedreigde de meisjes met een vuurwapen, dwong ze tot seksuele handelingen met elkaar en verkrachtte hen. In 2012 werd hij voor dat misdrijf veroordeeld tot 11 jaar cel. Daarbovenop kwam een celstraf van 12 maanden voor een gewapende overval. Waarom heeft de rechtbank ondanks de weigering van P. hem niet tot TBS veroordeeld? "Ook al kan een rechter in uitzonderlijke gevallen besluiten om iemand tbs op te leggen, de rechter gaat niet graag op de stoel van de dokter zitten", legt Hjalmar van Marle uit in NOS Met het Oog op Morgen. "Hij laat zich het liefst adviseren door een psychiater en psycholoog."

Ondanks de ernst van zijn misdrijf, kreeg P. geen tbs opgelegd, hij weigerde mee te werken aan psychologisch onderzoek. "Ook al kan een rechter in uitzonderlijke gevallen besluiten om iemand tbs op te leggen, de rechter gaat niet graag op de stoel van de dokter zitten", legt Van Marle uit in NOS Met het Oog op Morgen. "Hij laat zich het liefst adviseren door een psychiater en psycholoog."

Rechter Anja van Holten heeft tijdens haar loopbaan meerdere keren te maken gehad met verdachten die niet wilden meewerken aan psychologisch onderzoek. Het zijn voor haar de meest lastige kwesties. "Er moet voor ons wel íets van een aanknopingspunt zijn die duidt op een stoornis. Iets wat ook onderbouwt dat iemand een gevaar is voor de samenleving", stelt ze. "Als rechter moet je een oordeel altijd goed kunnen motiveren."

In het Pieter Baan Centrum is momenteel een pilot gaande. Doel is om delinquenten die onderzoek weigeren alsnog te laten meewerken. Van Holten juicht de proef toe. “In zaken waarin verdachten ernstige misdrijven plegen is het heel belangrijk dat wij zo veel mogelijk over die verdachten weten. Zo kunnen we zo adequaat mogelijk een zaak afhandelen. Dat is belangrijk voor de samenleving, slachtoffers en nabestaanden maar uiteindelijk ook voor de dader zelf."

Lucella Carosso van Met Het Oog Op Morgen sprak met rechter Anja van Holten en Hjalmar van Marle, forensisch psychiater en in het verleden geneesheer directeur bij het Pieter Baan Centrum.

Luister hier het hele item

Petitie

Intussen loopt er een petitie waarin naar aanleiding van de dood van Anne Faber onderzoek naar het "falend rechtssysteem in de zaak van Michael P." wordt geëist. Deze is al meer dan 200.000 keer ondertekend. De veroordeelde zedendelinquent P. is de enige verdachte in de zaak.

De petitie werd gisteravond gestart door een "moeder van drie dochters om het volk een stem te geven". Hij is gericht aan premier Rutte, minister Blok van Veiligheid en Justitie en de kliniek van Altrecht die P. behandelde.

In de petitie staat: "Het volk is boos en zit vol afschuw!". "Wij roepen hen die verantwoordelijk zijn, o.a. het ministerie van Veiligheid en Justitie, ter verantwoording en eisen een verklaring", schrijft de initiatiefnemer. "Tevens eisen wij een onderzoek naar kliniek Aventurijn Forensische Psychiatrie Altrecht en willen een verslag van de werkwijze en het beleid binnen de kliniek."

Het kabinet maakte gisteren bekend dat er een onderzoek komt naar de psychiatrische kliniek van Altrecht in Den Dolder, waar Michael P. zat.

Relatie

P. werd vanuit de gevangenis overgeplaatst naar de kliniek in Den Dolder om te resocialiseren. Volgens De Telegraaf genoot hij in de kliniek een soepel regime, mogelijk omdat hij een relatie had met een begeleidster.