Binnenland
KRO-NCRV

Hoe wordt een straatnaam bepaald?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Hoe wordt een straatnaam bepaald?

Straten worden vernoemd naar mensen, gebeurtenissen, dieren, planten, koningshuisleden, prominente figuren en ga zo maar door. Een straatnaam wordt bepaald door een commissie, maar wat zijn de beweegredenen voor een specifieke naam? Spraakmakers ging verhaal halen bij straatnamendeskundige René Dings.

Video niet beschikbaar

"De verantwoordelijkheid voor de naamgeving van de openbare ruimte, zoals het officieel heet, is de gemeente", vertelt Dings. Het college van burgemeesters en wethouders of de gemeenteraad maakt daarbij gebruik van een straatnamencommissie. "De samenstelling wisselt per gemeente", zegt Dings.

Moeilijke straatnamen

Het kan dus iemand zijn van de gemeente zelf, zoals iemand van het stadsarchief, of iemand van de politie of een postbedrijf, maar ook een burgerlid, zogenoemde deskundigen in de stad. Heel moeilijke woorden of namen worden vaak vermeden. "Dat willen we niemand aandoen om dat iedere keer te moeten spellen als je pizza bestelt, er een pakje komt of wanneer de ziekenwagen ernaar vraagt", aldus Dings.

Trends

Zijn er ook trends te zien in de benamingen? Dings valt het een en ander op. Zo was er aan het einde van de negentiende eeuw een natiestaat en werden veel nationale helden vernoemd, zoals schrijvers, zeehelden en dichters, evenals koningshuisleden en onze koloniën. Later waren het vaker lokale helden, zoals burgemeesters en wethouders. Na de Tweede Wereldoorlog kwam er een "creatieve explosie" aan namen, bijvoorbeeld mossen en kruiden. Tegenwoordig is "het hek van de dam", zegt Dings, en is alles mogelijk.

Controverse

Er zijn ook veel controversiële types waar al een straat naar vernoemd is. De straatnamencommissie moet een straat dan weleens hernoemen. Een discussie "van alle tijden", zegt Dings. Zo zijn er veel straten vernoemd naar zeehelden van weleer. "Ooit waren dat helden, nu staan ze ter discussie omdat ze bloed vergoten hebben of door slavenhandel."

Wijzigingen

Hoe wordt bepaald of dat wel of niet gewijzigd wordt? "De algemene gedachte is: straten moet je niet zomaar iedere keer veranderen", aldus Dings. Straatnamen zijn namelijk voor langere tijd bepaald en velen hebben een "emotionele band" met hun straatnaam. "Het is stiekem ook heel veel gedoe om straatnamen te veranderen. Het kost veel geld om ze te veranderen, dus gemeenten doen dat niet graag. Maar het is ook een beetje een afspiegeling van een bepaalde tijd. En in die tijd waren dat onze helden en wilden we ze graag vernoemen."

'Je blijft bezig'

Tegelijkertijd vindt Dings zelf dat als er "nieuwe feiten" aan het licht komen, die persoon niet benoemd had moeten worden. "Dan is dat een goede reden om de naam te veranderen. Maar je moet niet zomaar bij ieder nieuwsbericht denken: nou, dan trekken we de naam in. Want dan blijf je bezig."

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie