Binnenland
KRO-NCRV

Waarom rijden Nederlanders aan de rechterkant van de weg?

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Waarom rijden Nederlanders aan de rechterkant van de weg?

De rechtse koers die we met z'n allen aanhouden op de weg is een nationale afspraak, maar dat was niet altijd zo. Hoe komt het dat wij tegenwoordig dan toch rechts rijden in het verkeer? ANWB-historicus Hans Buiter heeft het antwoord en legt het uit bij Spraakmakers.

Video niet beschikbaar

"Helemaal in het begin van het weggebruik reden we het liefst links", onthult Buiter.

Zwaard, paard en wagen

Zo reden ruiters in de riddertijd links op de weg, ook al waren de meeste mensen destijds rechtshandig. Wanneer een ruiter onderweg te maken kreeg met onheil, kon hij met zijn rechterhand zijn zwaard of dolk vanuit zijn links hangende huls trekken en zich verdedigen.

Met de opkomst van het paard en wagen, en daardoor het massale gebruik van koetsen, verschoof de voorkeur van wegplaatsing naar rechts. "Zo konden mensen met rechts hun zweep gebruiken, in de linkerhand de teugels laten vieren en was er een goed uitzicht over de linkerschouder", zegt Buiter.

Napoleon

Toen Napoleon gebieden begon te veroveren, werd er in de door hem veroverde landen de Franse regel van het rechts rijden ingevoerd. Na Napoleon was er echter geen nationale verkeerswet. Dit betekende dat gemeentes zelf mochten kiezen welke regel zij aanhielden. Daardoor kon de plaatsing op de weg nog per gemeente wisselen. "Per gemeente was er wel of geen regeling en de meesten kozen voor rechts", vertelt Buiter.

Na 1906 ontstond de verkeerswet, deels geschreven door de ANWB en de KNAC (de Koninklijke Automobiel Club). De Rijksoverheid besteedde de regeling uit en die verkeerswet reguleert rechts rijden, maar alleen buiten de bebouwde kom. "De gemeentes bleven de vrije hand hebben in de voorstellen binnen de bebouwde kom."

Chaotisch

"In principe was het totale chaos", zegt Buiter. "Maar dat heeft met name te maken met de voetganger." Buiter legt uit dat mensen gewend waren om de straat overal voor te gebruiken. "Marktplein of speelplek, voetgangers liepen overal. Er waren wel wat trottoirs, maar die werden met name gebruikt om niet op het vuil van de straat te hoeven lopen." Naarmate er steeds meer auto's kwamen, rond 1920, verplichtten de gemeentes verkeersdeelnemers om rechts aan te houden.

"Inmiddels hebben we samen afgesproken hier rechts te rijden", zegt Buiter. En de rest is geschiedenis.

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie