Taalgebruik van de NOS: van non-issue tot Kamervragen

Het begon allemaal bij de Taalcommissie van de NOS. Deze commissie adviseert de NOS met als doel onder andere eenduidig taalgebruik. En die commissie adviseerde in plaats van blank, het woord wit te gebruiken.

Volgens Gelauff is De Taalcommissie van NOS Nieuws niets meer dan enkele collega`s op de redactie die in de gaten houden welke spelling en uitspraken de NOS hanteert. "Is het pannekoek of pannenkoek? En hoe leggen we de klemtoon in de naam van die nieuwe minister in China?"

Tegenstellingen

Ook adviseren deze collega`s zo nu en dan over de kwalificaties die we gebruiken om nieuwsfeiten te omschrijven of bijvoorbeeld tegenstellingen te duiden. "Noemen we een groepering in een bepaald land bevrijders of bezetters? Terroristen of juist niet?"

"Rond het gebruik van wit en blank ontstond vorig jaar op de redactie de vraag of we wit of blank zouden moeten gebruiken. De Taalcommissie kwam toen met een advies dat de hoofdredactie heeft overgenomen. In een aantal gevallen is het beter om wit te gebruiken. Blank roept associaties op met rein en schoon en zwart is dat dan blijkbaar niet. Die gedachte ligt er achter." Van een verbod is volgens de hoofdredacteur geen enkele sprake.

Politiek correct

Het idee dat het om een verbod zou gaan werd in het leven gebracht door Geenstijl. Op de website werd geschreven dat de NOS besloten had dat er geen blank meer gezegd mag worden. Hoewel het incorrecte informatie betrof kreeg het achterliggende idee dat de politieke correctheid te ver gaat veel bijval.

Martin Bosma (PVV) stelde daarom kamer vragen gericht aan Arie Slob, minister van Onderwijs en Media. Bosma wil met name over de inhoud en de functies van deze commissie meer weten.

Het briefje van Boekestijn

Bij Dit is de dag was Arend Jan Boekestijn te gast en hij is van mening dat de rol van taalpolitie niet bij de journalistiek past: "Deze discussie wordt niet door de staat beslist, ook niet door de politiek en al helemaal niet in de journalistiek. Dit gebeurt in de maatschappij zelf. Het lijkt mij dat de journalistiek pas termen moet veranderen als het door de samenleving beslecht is".

Boekestijn geeft de presentator op een briefje dat als de samenleving hierover moet beslissen, blank als winnaar uit de bus komt.

Humberto Tan niet wit of zwart maar kaal

NOS hoofdredacteur Gelauff was ook bij RTL Late Night te gast. Daar stelde hij dat hij zelf niet wit, en Humberto Tan niet zwart is. "Maar uiteindelijk probeer je tot een paar woorden te komen die je kan gebruiken in koppen die herkenbaar zijn. En natuurlijk heeft dat zijn nadelen maar op een gegeven moet je kiezen."

Aan tafel bij Tan gaf Gelauff ook nog aan dat er geen externe invloeden of partijen naar de NOS waren gekomen met de wens om het taalgebruik te veranderen.

Geen thema maar mediahype

Bij Spraakmakers kwam het onderwerp ook aan bod en media-adviseur Ton Verlind wist wel hoe te handelen "Als ik hoofdredacteur van de NOS was, en ik moest me bezig houden met de vraag wat zijn vandaag de dag relevantie discussies in relatie tot de verwarring in de samenleving, dan zou dit toch niet een thema zijn waar je je mee bezig houdt."

Volgens Verlind luistert hoofdredacteur Gelauff te veel naar een kleine groep die niet representatief is voor wat er in Nederland aan de hand is.