Hoe wooncoöperaties kunnen zorgen voor een betaalbare woning: 'Systeem moest veranderen, en dat gebeurt nu'

Amsterdam heeft voortrekkersrol

Arie Lengkeek, auteur van Operatie Wooncoöperatie, werpt in het boek een nieuwe blik op de vastgelopen woningmarkt, waarbij wooncoöperaties als een veelbelovende oplossing naar voren komen. Lengkeek benadrukt de unieke aanpak van wooncoöperaties: "Je bent gezamenlijk eigenaar van het vastgoed en huurt dat bij jezelf." Een succesverhaal is dat van de coöperatieve vereniging Samenwerking in Amsterdam, die al sinds 1914 ongeveer 700 betaalbare woningen beheert. "Daar kunnen die mensen, de leden van die vereniging, zeer betaalbaar wonen in hartje Amsterdam"

Lengkeek geeft nog een actueler voorbeeld, ook in Amsterdam: "De gemeente Amsterdam heeft een eigen beleid voor coöperatieve woonvormen ingericht, waarbij ze grond en leningen ter beschikking stellen. Een aantal van die plekken zijn inmiddels zover dat ze al bouwen. Een goed voorbeeld daarvan is De Nieuwe Meent, een twee jaar geleden opgerichte coöperatieve vereniging."

Oplossing voor de woningmarkt?

Kan het een oplossing zijn voor de huidige situatie op de woningmarkt? "Nou, als je kijkt naar de acute en actuele situatie in de woningmarkt, dan is dit een heel ingewikkelde manier om dat op te lossen. Maar als je op iets langere termijn kijkt, dan zie je dat dit een oplossing is voor één van de fundamentele vragen in de woningmarkt, namelijk: betaalbaar wonen."

Nog weinig voorbeelden

Waarom wordt het nu nog zo weinig gedaan? "Het zit nu nog een beetje in een niche. Nu moet je zeven jaar lang bij wijze van spreken jezelf omscholen tot projectontwikkelaar en dan heb je zo'n project. Maar wij, als projectontwikkelaar, zien eigenlijk dat het een nieuwe manier is om het opdrachtgeverschap in te richten. Dus die groep kan met elkaar definiëren: hoe willen we wonen? En dan hoeven ze zich niet om te scholen tot projectontwikkelaar."

Positieve verschuiving in politiek

Ondanks de uitdagingen, constateert Lengkeek een positieve verschuiving in de politiek. Demissionair minister De Jonge heeft een fonds van 40 miljoen euro vrijgemaakt voor opkomende coöperatieve initiatieven. Lengkeek: "Het systeem moet veranderen, en dat gebeurt nu."

Kortom, wooncoöperaties openen een nieuwe horizon voor betaalbaar wonen, met collectief eigenaarschap als kernpunt en een sterke nadruk op inclusiviteit en duurzaamheid. De erkenning vanuit de politiek biedt hoop op een wezenlijke verandering in het vastgoedsysteem.