Van knuffelmarokkaan tot mogelijke zedendelinquent: hoe Ali B. van succesvol artiest in de strafbank belandde

Onderzoeksjournalist van Het Misdaadbureau Noa van Oostrom woonde de zaak de hele week bij. Ze vertelt: "Van een succesvol artiest was weinig over. Ik zag wel een gebroken man. Tijdens de zaak was hij wel heel veel aan het woord. Het leek wel alsof hij tweeënhalf jaar zwijgen in drie dagen wilde inhalen. Hij probeerde af en toe een grapje te maken of luchtig te reageren. Maar je merkte ook frustratie. Hij sloeg af en toe met zijn vuist op tafel en zei dat hij moe was. En er kwamen de nodige tranen kijken bij hem."

Dwingende knuffelmarokkaan

Ali B. stond bekend als de 'knuffelmarokkaan', nadat hij toenmalig koningin Beatrix spontaan een boks en een knuffel had gegeven na een optreden. "Hij was een graag geziene gast aan talkshowtafels. Hij kon niet kapot", vertelt TV-columnist bij het AD Angela de Jong. "Hij was de verbinder. Ik denk dat hij heel belangrijk was voor de Marokkaanse bevolking in Nederland. Een heel positief boegbeeld."

De Jong zag wel een keerzijde bij B. ontstaan. "Hij was iemand die zich langzaam maar zeker een bepaalde status ging aanmeten van messias of goeroe. Hij maakte een boek met levenslessen hoe je net als hij een beter mens kon worden. In coronatijd had hij een peperdure online cursus dat je net zo succesvol kon worden als hij."

"Wat me ook erg opviel was het dwingende van hem. Weinig respect hebben voor sowieso al de slachtoffers, maar ook voor de rechtbank. Hij heeft toch een paar keer geprobeerd om heel erg zijn stem door te drukken. Van: nee nu ben ik eventjes en de rechter moet vooral zijn mond houden", zegt De Jong.

Ze vervolgt: "Maar ook naar zijn eigen advocaten toe. Dan denk ik als leek: Ali B laat zich niet vertellen wat hij niet wil. En als hij daar zo zit: ik ben zo moe, hoe gaat dat dan als je zin hebt in seks? Zeg je dan: ik heb zo'n zin in seks en wie er voor handen is, die moet dat dan maar doen? Nogmaals, bewijst het niet dat hij iemand verkracht heeft."

'Nooit signalen ontvangen'

B. vertelde in de rechtbank: "Nog nooit is gezegd dat ik direct of indirect een vrouw tegen haar zin in iets heb aangedaan. Ik vond het doodeng om dat vanuit het niets te horen. (...) Twee aangeefsters, Jill en Ellen ten Damme met wie ik een liefdevolle band koesterde, hebben bij de politie aangegeven dat de BOOS-uitzending de reden is dat zij aangifte willen doen. Tot die BOOS-uitzending hebben zij nooit een signaal gegeven dat er iets mis was met ons."

Strafrechtadvocaat Maartje Schaap stond eerder de slachtoffers bij in de zedenzaak tegen acteur Thijs Römer. Ze zegt dit soort reacties vaker te horen van verdachten in het strafbankje. "Het is natuurlijk wel heel naïef om altijd zo te denken, maar de lijn is natuurlijk ook best wel dun waar het gaat om zedendelicten zoals deze."

Schaap stelt dat er altijd wel een aspect van dwang in zit. "Dat betekent dat het je duidelijk moet zijn als iemand het echt niet wil", vertelt ze. "Door lichaamstaal of taalgebruik zou je daar in ieder geval iets uit moeten afleiden dat een ander iets niet wil."

Lastig om te bewijzen

Vanaf 1 juli treedt de nieuwe zedenwetgeving in die volgens Schaap erg gericht is op consent. "Dus veel meer vanuit het perspectief vanuit het slachtoffer. Dat de verdachte moet afleiden uit het gedrag van de ander waar de grens ligt en wat nog wel en wat niet kan." Deze nieuwe wet zal in de zaak van B. nog niet van toepassing zijn.

Het is erg lastig om aanranding of verkrachting aan te tonen. In de meeste gevallen is het het woord van de verdachte tegen het slachtoffer. "Bijna nooit zijn er geen andere mensen of getuigen bij. Er zijn geen camera's", vertelt Schaap. "Dus is het het verhaal van de aangeefster tegen dat van de verdachte die negen van de tien keer of helemaal ontkent dat er een seksuele handeling is verricht. En zegt hij dat dat wel zo is, dan wordt vaak gezegd: het was met instemming. Het was vrijwillig. Dat wordt nu ook gezegd."

Mocht de rechter B. vrijspreken, wil het dus niet betekenen dat hij ook écht onschuldig is. "Dat zeggen rechters ook vaak", aldus Schaap. De rechtbank moet voldoende wettig bewijs hebben en de overtuiging dat iets een strafbaar feit is.