'Compensatieregeling toeslagenaffaire is zover doorgeschoten dat geld in verkeerde handen valt'

Een aantal betrokkenen in de Bulgarenfraude krijgt compensatie toegekend die bedoeld is voor slachtoffers van de toeslagenaffaire. Dat blijkt uit onderzoek van het Ministerie van Financiën naar aanleiding van publicaties van De Correspondent journalist Jesse Frederik achter. Naar aanleiding van de criteria waarin iemand in aanmerking komt voor de compensatieregeling opperde hij dat als theoretische mogelijkheid die nu dus wordt bevestigd. Het is niet bekend om hoeveel betrokkenen het gaat.

"Dit is natuurlijk een soort van incident", zegt Frederik. "Maar het staat wel voor iets, omdat ik denk dat het niet alleen gaat om een paar Bulgaren. Het gaat om de compensatieregeling waarin de criteria zover zijn opgerekt, dat we nu naar de minste aanleiding zoeken om mensen als slachtoffer aan te merken. Dat zijn niet alleen deze mensen meer."

Overcompensatieregeling

Kortom, de compensatieregeling te ver is doorgeschoten. In zijn artikel heeft Frederik het daarom ook over 'overcompensatie'. Niet alleen krijgt iemand die gedupeerd is 30 duizend euro, ook worden duizenden euro's overgemaakt aan de partner en eventuele ex-partner van de gedupeerde, aan het kind van het slachtoffer en worden bovendien publieke schulden zoals studiefinanciering kwijtgescholden. En dat is nog niet alles. "En dat begint als als jij een terugvordering hebt van 1500 euro", legt Frederik uit.

Van de 50 duizend mensen die zich hebben gemeld, zijn 22 duizend nu aangemerkt als gedupeerde. "Je kunt je afvragen of dat terecht is", zegt Frederik. Het is namelijk een lastige klus om alle mensen die daadwerkelijk in aanmerking komen tot de compensatieregeling te vinden. Dat komt omdat er ook mensen zich melden die niet gedupeerde zijn door de toeslagenaffaire, maar een adempauze willen op de schulden die zij hebben. Op het moment dat zij zich melden, worden namelijk de schulden die zij hebben bevroren. "Daarmee heeft de politiek een groot probleem gecreëerd. Want daardoor hebben zich 50 duizend mensen gemeld. En nou mag die uitvoeringsorganisatie in die hooiberg van ellende de echte gedupeerden gaan terugzoeken", aldus Frederik. En dat duurt voor de daadwerkelijke gedupeerden dus extreem lang.

'Tijd voor rust in het debat'

"Ik vind het bijzonder cynisch dat we na de toeslagenaffaire allemaal zeggen dat we moeten luisteren naar de uitvoering, tijd nemen voor wetgeving en dat je ziet dat bij deze compensatieregeling al die lessen het raam uit zijn gegooid", zegt Frederik. "Dat we de hele tijd zeggen meer, meer, meer, zonder te vragen of dat kan."

Volgens Frederik is het tijd om rust te brengen in het debat en om de grijstinten te durven zien en te benoemen. "Alles vliegt altijd de ene of de andere kant op. Tien jaar geleden was iedereen die een foutje maakte een fraudeur, nu gaan we voor de minste aanleiding enorme bedragen aan compensatie geven. Probeer dat open te bespreken en het daarover te hebben. Het zou fijn zijn als dat bij een volgend Kamerdebat ook eens gebeurt."