Moeten leden van het koningshuis wel ambtenaarsfuncties op zich nemen? 'Vraagt om moeilijkheden'

De ruimhartige compensatiemethode die de stichting hanteerde, zorgde al eerder voor gefronste wenkbrauwen in politiek Den Haag. Omtzigt pleitte, onder andere om deze reden, de taken van het Koninklijk Huis te beperken tot ceremoniële functies. Volgens hem kunnen ministers onmogelijk de verantwoordelijkheid van het Koningshuis dragen, wanneer leden van de koninklijke familie taken uitvoeren die politiek gevoelig liggen. Is deze kwestie van Laurentien de spreekwoordelijke druppel om het Koninklijk Huis te beperken tot enkel ceremoniële functies?

"Je kunt het niet voorkomen dat dit soort dingen gebeuren", zegt Spraakmaker, historicus en Duitslandkenner Marja Verburg. "Ik denk dat politiek al snel geraakt wordt wanneer je een functie wil uitvoeren, maar ook lid van het koningshuis bent."

'Eigen broek ophouden'

Enkel de koning, koningin, troonopvolger en voormalige koningin hebben recht op een uitkering. Ieder ander lid van het koningshuis is hiervan uitgesloten en moet een eigen inkomen verdienen. Dat is in de jaren '70 zo bepaald vanuit D66, mede door de vader van Prinses Laurentien.

"Laurentien en Constantijn zijn ambtenaren en vallen niet onder de ministers", zegt Paul Bovend’Eert, emiraat hoogleraar staatsrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen. "Maar in aanzien van hun handelen komt toch de monarchie in opspraak."

Meer privé

Luisteraar Paul Geraerts vindt prinses Laurentien en prins Constantijn getalenteerde mensen die al een boel voor elkaar hebben gespeeld voor de maatschappij. "Die moet je niet beperken tot lintjes knippen." Volgens luisteraar Jan Lantink dienen de leden van het koningshuis hun ambtenaarsfuncties meer privé uit te voeren en niet te paraderen met koninklijke titels. "Identificeer je dan niet als prinses in zo'n zaak, dat vraagt om moeilijkheden."

Volgens Verburg is er door deze titel juist meer aandacht gekomen voor Stichting Gelijkwaardig Herstel, waardoor er grote stappen zijn gezet voor gedupeerden van de toeslagenaffaire. "Daarnaast ís zij ook die titel, daar kun je niet omheen."

'Geen prinses in de hoofdrol'

"De macht van de koning is zo groots als de sterkte van de premier", zegt Jeroen Snel, royaltyverslaggever. Volgens hem ligt de verantwoordelijkheid dan ook bij de premier. "Rutte heeft dat destijds toegezegd, maar als premier moet je ver van tevoren de risico's inschatten."

Volgens Bovend'Eert had de premier destijds deze kwestie moeten afslaan: "Het is zo'n politiek gevoelig dossier. Als daarin een prinses de hoofdrol krijgt, had men daar 'nee' tegen moeten zeggen." Volgens luisteraar Everard Kemperman mag de discussie meer gaan over de verantwoordelijkheid van ministers. "Wat vinden zij ervan en hoe moet een premier dit aanpakken?"

"De wereld vergaat nu toch niet, omdat prinses Laurentien betrokken is bij die stichting?" stelt Verburg. "En er is wel positief wat veranderd door het feit dat zij zich daarmee bemoeid heeft." Volgens haar moeten de verhoudingen binnen het Koningshuis hetzelfde blijven.