Binnenland
KRO-NCRV

Welke plek krijgt het slavernijverleden in onze gezamenlijke toekomst?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Welke plek krijgt het slavernijverleden in onze gezamenlijke toekomst?

Het Herdenkingsjaar voor het Nederlandse slavernijverleden werd gekenmerkt door de excuses van toenmalig premier Mark Rutte en koning Willem-Alexander. Daarnaast is het Nationaal Slavernijmuseum onlangs aangekondigd. Maar hoe kan dit sentiment in de toekomst worden voortgezet? "Dat gaat over het inlopen van sociaaleconomische achterstanden bij de gemeenschappen zelf", zegt Linda Nooitmeer, voorzitter van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee).

Video niet beschikbaar

Nooitmeer kijkt "overwegend positief" terug op het Herdenkingsjaar voor het slavernijverleden. De excuses die Rutte maakte in 2022 was een startpunt. "Vanaf dat moment zag je in het land een beweging en die beweging is doorgezet. En de beweging gaat over mensen die meer aandacht willen voor het slavernijverleden, zich daarin verdiepen en meer herdenkingen. Ook vanuit het kabinet", aldus Nooitmeer.

De stilte voorbij

Tegelijkertijd moet er aandacht zijn voor de "doorwerking" hiervan. "Dat gaat over het inlopen van sociaaleconomische achterstanden bij de gemeenschappen zelf, in Suriname en het Caribisch deel van het koninkrijk." Volgens Nooitmeer is Nederland "de stilte voorbij" en kan "geen enkele Nederlandse burger" het slavernijverleden "nog ontkennen."

Spin-off

De "grootste bijvangst" is volgens de politicus dat er nu een besef is dat er "ruimte is voor die identiteit, dat er ruimte is voor het verleden." Nooitmeer denkt dat er een verborgen behoefte hieraan was, ook bij andere groeperingen, zoals mensen met Molukse roots, Roma, Sinti en arbeidsmigranten. "Die willen ook allemaal gezien worden. Ik vind het fantastisch dat dat de spin-off van zo'n herdenkingsjaar is. Dat er ruimte is voor die verschillende identiteiten en geschiedenissen."

Huidige kabinet

Het vorige kabinet was "ontvankelijk" voor het herdenken van het slavernijverleden. Maar sindsdien is Geert Wilders met de PVV de grootste partij en zij "zitten niet te wachten op dit dossier", aldus Nooitmeer. Het huidige kabinet heeft al wel aangegeven dat wat al is ingezet ook wordt doorgevoerd. "Daar zijn we wel positief over", zegt Nooitmeer.

Geschiedenisles

Maar wat gaat de toekomst dan behelzen wat betreft ons slavernijverleden? Marian Heesen, oud-geschiedenisdocent en zit bij de commissie Wereldgeschiedenis van de Vereniging voor Geschiedenis, merkt dat er al "meer geluisterd" wordt en dat er dus ook meer ruimte is in Nederlandse geschiedenislessen om het slavernijverleden te bespreken. "Nederlanders hadden helemaal niet in de gaten dat er ook een Nederlands slavernijverleden was."

Onbelichte verhalen

Nooitmeer vindt dat er inderdaad ruimte voor verbetering is bij geschiedenisles en zou er een zwarte canon moeten komen, om juist meer van de Nederlandse geschiedenis aan het voetlicht te brengen. "Die onbelichte verhalen, die onbelichte gebeurtenissen, die moeten ook tot uiting komen."

Zwarte canon

De zwarte canon moet "het hele verhaal" van het slavernijverleden vertellen vanuit verschillende perspectieven. Denk bijvoorbeeld aan hoe de Gouden Eeuw wordt besproken bij geschiedenislessen. "Dan heb je het óók over de andere kant. Wat was de impact van diezelfde zeventiende eeuw op de tot slaaf gemaakten in de wereld? Laten we het daar dan over hebben", legt Nooitmeer uit. Het zwarte canon wordt aanstaande zaterdag gepresenteerd.

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie