Wetenschappers steeds vaker beveiligd wegens bedreiging: 'Zorgelijk fenomeen'
- Nieuws
- Wetenschappers steeds vaker beveiligd wegens bedreiging: 'Zorgelijk fenomeen'
Uit de Monitor externe intimidatie, haat en bedreiging van wetenschappers blijkt dat tussen november 2022 en december 2023 er voor maar liefst 59 wetenschappers of stafleden van universiteiten beveiligingsmaatregelen zijn genomen. "Zodra het een controversieel onderwerp is, is bedreiging helaas niet ver weg", meldt Janneke Gerards, auteur van het UNESCO-rapport Veiligheid wetenschappers wereldwijd, bij Spraakmakers.
Video niet beschikbaar
Het meldpunt WetenschapVeilig werd eind 2022 opgericht zodat wetenschappers melding kunnen maken van haat of bedreiging. Die beveiligingsmaatregelen lopen uiteen van het offline halen van contactgegevens en het opschalen van pasjescontroles tot extra beveiliging inhuren. "Het is een wereldwijd fenomeen", zegt Gerards.
Controversiële onderwerpen
Gerards benadrukt dat haat en bedreiging vaak opkomt rondom controversiële onderwerpen, zoals de coronacrisis, genderstudies en geslachtsverandering. Bovendien is het vooral verplaatst naar sociale media. "Het verandert van aard en karakter", zegt Gerards.
Zorgelijk
Marion Koopmans, hoogleraar Virologie, heeft zelf met bedreiging te maken. "Het is heel vervelend en het speelt nog steeds", vertelt de viroloog. Daarom heeft ook zij maatregelen moeten nemen, zoals het afschermen van haar gegevens en aangiftes doen. "Het fenomeen is zorgelijk en ik ben blij dat er aandacht voor komt", zegt Koopmans.
Smaad
"Wil je wel aangifte doen? Wil je de publiciteit die daaraan vastzit?", vraagt Koopmans zich af. "Het werkt best wel remmend. De lat ligt behoorlijk hoog voordat je aangifte doet." De viroloog pleit voor "handvatten", zodat wetenschappers weten wanneer er daadwerkelijk sprake is van bijvoorbeeld smaad of bedreiging.
Onderrapportage
Koopmans legt uit dat, wanneer je aangifte doet, er gevraagd wordt hoe erg je ermee zit. "Als je er last van hebt, maar je laat het van je afglijden, is dat niet genoeg voor aangifte. Dat vind ik gek", aldus de viroloog. Volgens Koopmans zou dit dus ook betekenen dat er sprake is van onderrapportage van het aantal gevallen van bedreiging en haat.
Concrete maatregelen
"Het is heel ingewikkeld", vindt Koopmans. "Ik denk dat meldpunten belangrijk zijn. Al is het maar zodat mensen weten waar ze naartoe moeten", reageert Gerards. "Een weerbaarheidstraining kan heel belangrijk zijn. Verder is het een landelijk fenomeen, net als bij journalisten en klimaatverdedigers. Het heeft heel veel te maken met hoe onze samenleving in elkaar zit. Het is heel moeilijk om daar concrete maatregelen tegen te treffen."
In de Spraakmakers Community zitten veel mensen die werkzaam zijn binnen de ggz. We hebben ook aan hen gevraagd wat zij zien als mogelijke concrete oplossingen. Wil jij in de toekomst ook je kennis en expertise delen met de redactie? Word dan lid van onze community.
Gerelateerd
