Birgit schoor haar hoofd kaal om van de seksuele straatintimidatie af te zijn

Achteraf vindt ze het absurd dat ze zich zo heeft moeten aanpassen om maar van de straatintimidatie af te zijn, vertelt ze in 5 Dagen. Birgit beheert nu de Instagrampagina CatcallsofGrun met 5428 volgers en krijt de teksten op de stoep die vrouwen daar naar hun hoofd geslingerd kregen om op die manier mannen te wijzen op hun grensoverschrijdende gedrag.

Straatintimidatie is strafbaar

Uit recente cijfers blijkt dat twee op de drie vrouwen in de leeftijd van 12 tot 25 jaar regelmatig wordt lastiggevallen op straat. Vooral vrouwen tussen de 18 en 21 jaar vinden dit beangstigend en lopen liever een blokje om of vermijden zelfs de openbare ruimte.

Per 1 juli is straatintimidatie strafbaar. Maar helpt dat ook? Er is al vaker geprobeerd om met een plaatselijke verordening een sisverbod af te dwingen. Handhaven blijkt moeilijk omdat je iemand op heterdaad moet betrappen en daarbij houdt een boete bij de rechter zelden stand.

Programma Veilige Steden

Om deze wet toch uitgevoerd te krijgen hebben twintig steden een Programma Veilige Steden getekend. Er gaan pilots lopen en steden hopen te leren van elkaars resultaten. Zo is in Rotterdam een proef gestart met 'undercover boa's'. In Groningen leert Fairspace hoe je als omstander een vrouw te hulp kan schieten. En in Nijmegen praten mannen met elkaar over hun gedrag.

Machocultuur op straat

De 23-jarige Jahleyson uit Nijmegen herkent het intimiderende gedrag direct. "Ik zie het vaak gebeuren", vertelt hij in 5 Dagen. Hij hangt regelmatig met vrienden op straat en hoort van alles voorbijkomen. "Jongens die toeteren en roepen of een vrouw in haar kruis grijpen. Ze denken dat een vrouw dat leuk vindt, maar niet durft te zeggen."

Hiphop artiest en jongerenwerker Roché Nieuwendam werkt mee aan de campagne van de gemeente Nijmegen. Ze maken een podcastserie Praat Samen over de Grens, waarin hij samen met andere mannen kijkt naar het eigen gedrag en antwoord probeert te geven op de vraag waarom mannen dit intimiderende gedrag vertonen. Door het praten over straatintimidatie en het uit de taboesfeer te halen, hopen Nieuwendam en de gemeente bij te dragen aan een veilige sfeer op straat voor vrouwen.

Groepsdruk en je gedragen als 'echte man'

"Ik denk dat we vanuit de maatschappij een bepaalde druk voelen om macho te zijn", zegt Nieuwendam. "In films, op school, via je ouders, onze cultuur in Suriname maar ook in Nederland. Overal leer je dat je je moet gedragen naar een 'mannelijke' norm. Je moet zus of zo doen anders ben je niet een 'echte man'. Als je met vrienden op straat staat wil je dat ook naar elkaar bewijzen."

Roché groeide op in de achterstandswijk Heseveld waar veel op straat gehangen werd. Groepsdruk speelt bij jongens onder elkaar een grote rol, zeker als er meisjes in het vizier komen. "Jongens gaan dan makkelijk over grenzen van anderen heen, maar ook over hun eigen grens."

Na de geboorte van zijn dochter veranderde Roché in een bezorgde vader die zijn dochter haalt en brengt om maar te voorkomen dat ze lastiggevallen wordt. Nu vindt hij het belangrijk te sleutelen aan de straatcultuur. Nieuwendam spreekt daarom in The Mansion, een hiphop muziekschool, met jonge artiesten over de straatcultuur en hoe om te gaan met grenzen.