Nieuw instituut krijgt miljoenen van overheid om psychiatrische symptomen te onderzoeken

"Het bedrag is heel belangrijk om een grote stap vooruit te zetten", zegt Paul Lucassen, een van de onderzoekers, in het NOS Radio 1 Journaal. "We gaan gebruik maken van menselijk hersenweefsel dat verzameld is door de Nederlandse hersenbank. Zij hebben ook veel gegevens verzameld: hoe lang zijn die mensen ziek geweest? Welke symptomen hadden ze? Wat we nu kunnen doen, is al die gegevens koppelen aan veranderingen in hersengebieden op moleculair niveau. Er zijn technieken nu die dat mogelijk maken."

Moleculair niveau

"Met scans kan je al heel veel veranderingen zien in hersengebieden", zegt Lucassen. Maar is er nog weinig bekend over wat er nu veranderd op moleculair niveau. "We weten nog niet welke veranderingen er op moleculair en cellulaire veranderingen die in groot detail plaatsvinden. Daar heb je een analyse van nodig van het materiaal."

Hersenweefsel

Om dat onderzoek uit te voeren hebben onderzoekers als Lucassen veel hersenweefsel nodig en Nederland is een geschikt land om daar aan te komen. "Je wil het hersenweefsel graag zo snel mogelijk na de dood verzamelen. Als het heel veel later is, wordt veel weefsel afgebroken en kun je bepaalde eiwitten niet meer meten. In Nederland is hiervoor een aparte donorwet in gang gezet", legt Lucassen uit. "De formulieren en toestemming daarvoor zijn allemaal ver van tevoren geregeld en doorgesproken, daardoor heb je weefsel wat heel snel na de dood verzameld kan worden en dat maakt dat je hele hoge kwaliteit van weefsel hebt."

Daarnaast is het feit dat Nederland een klein land is hier een voordeel. "Als mensen overlijden kan je redelijk snel hun lichaam naar de hersenbank brengen."

Resultaten

Het onderzoek zal niet heel snel resultaten laten zien. Lucassen en zijn collega's zullen de komende tien jaar allerlei hersenen analyseren. "We hopen hele grote stappen te zetten om in groot detail te begrijpen wat er nu precies veranderd en wat er ten grondslag ligt aan symptomen tussen allerlei hersenziektes. Dat zal even duren."

"Patiënten komen vaak bij je met de vraag: wat is er mis met mijn brein? Dat begrijpen ze niet goed en dat begrijpen wij ook niet goed", zegt Lucassen. "Bij alzheimer beginnen we redelijk te begrijpen wat er gebeurd, maar bij de hersenen van psychiatrische patiënten weet je vaak niet waar je naar kijkt." Lucassen hoopt dat dokters met het onderzoek gerichter kunnen voorspellen hoe een ziekte zich verloopt. "En kan kijken wie wel baat heeft bij medicijnen en wie niet. Maar ook dat je uiteindelijk mensen ook kan genezen van de klachten."