Hoe wordt kernafval in Nederland opgeslagen?

"Sinds 1980 ligt al het radioactief afval van Nederland in Zeeland", vertelt Jan Boelen, algemeen directeur van de Centrale Organisatie Voor Radioactief Afval(COVRA), in NOS Met het Oog op Morgen.

Opslag

Voor 1980 werd er door iedereen in de hele wereld radioactief afval gedumpt in de zee. Volgens Boelen was dat de standaard. "In 1980 is er een enorme omwenteling geweest in denken. Ook qua milieubewustheid: hoe gaan we om met dat soort materiaal? Toen is gezegd: dit is van den gekke, we gaan dit niet mee doen. Maar waar laat je het dan? Er is gezegd dat er een organisatie moest komen, toen is de COVRA opgericht. Een centrale organisatie die al het radioactief afval in Nederland opslaat. Dat was in het beginjaar in Petten. Bij de onderzoekscentrale, onderzoek ingesteld en de commissie Geertsma heeft voorgesteld om de organisatie in Borssele neer te laten dalen."

Radioactief afval

"Als mensen praten over kernafval praten ze vaak over de brandstofstaven waarmee energie wordt opgewekt. Als die brandstofstaven economisch uitgeput zijn, gaan ze naar Frankrijk. Daar wordt het herbruikbaar uranium en herbruikbaar plutonium teruggewonnen. Dat is 95 procent. De overige 5 procent, het afvalcomponent, wordt teruggestuurd. In een klein cilindertje, zo’n 1 meter 50 of 1 meter 70 hoog. Die komen uiteindelijk bij ons aan in Vlissingen en slaan wij ze op in een apart gebouw."

En dat is niet zo maar een gebouw. "Dat is een gebouw met muren van 1 meter 70 dik. In dat gebouw zit meer staal dan in de Eiffeltoren. Het is hoogstralend materiaal, dus dat moet je goed afschermen. Dan kun je 2 dingen doen: 1. Veel afstand bewaren, maar dat is te ver weg. Maar dat betekent dan dat je een hele dikke muur eromheen zet. De muur bestaat uit heel dik beton en als die eromheen staat, merk je er niets van", legt Boelen uit. Daar straalt dan niets doorheen. "Wij krijgen zo’n 3000 bezoekers per jaar. Die mensen lopen gewoon over de opslagvloer."

Toekomstbestendig

Maar de betonnen oplossing is een tijdelijke, het duurt namelijk heel lang voordat het radioactieve afval onschadelijk is. Maar volgens Boelen is daar al over een andere opslag nagedacht. "Wat wij gaan doen in Nederland: we slaan het afval eerst voor zo’n 100 jaar op in die speciale opslaggebouwen. Dat afval is dan nog steeds heel radioactief na 100 jaar. Daarna gaat het naar een geologische eindberging. Wat je dan doet, de bescherming van dat afval breng je naar de aardlaag. Zo’n 400 tot 600 meter onder de grond."

Waar dat precies wordt, is nog niet bepaald. "Dat wordt of een kleilaag, kleilagen lopen ruw gezegd van België naar het noorden. Of het wordt een zoutlaag en die lopen van de Duitse hoogvlakte naar de Noordzee toe."

Meer afval

De verwachting is dat er meer radioactief afval wordt gecreëerd in de toekomst. Kan Nederland dat aan? Boelen zegt van wel. "Toen de COVRA in Borssele landde, was er sprake van dat er een kerncentrale bij zou komen. De discussie over centrales komt en gaat, maar in de jaren 90 was er serieus rekening mee gehouden dat er eentje bij zou komen. Daar is in feite al ruimte voor gereserveerd."