CDA-leider Henri Bontenbal reageert op overlijden Dries van Agt: 'Markante man en mooi mens'

"Wij zijn verdrietig. Dries van Agt was een markante man, die aan de basis stond van het CDA. Hij was onze eerste leider", zegt Bontenbal. "Hij heeft als premier ook veel betekend voor Nederland. Er is veel waardering voor zijn rol."

Van Agt was iemand die zijn mening niet onder stoelen of banken stak, zegt Bontenbal, die Van Agt niet persoonlijk leerde kennen. "Ik ken Van Agt vooral van de beelden, de stukken, de geschiedenis. Daarin ontstaat een duidelijk beeld van wie hij was. Iedereen zal hem herinneren als die markante politicus, met zijn karakteristieke zinnen."

"Ik denk dat het een mooi mens was", aldus de CDA-leider.

'Politiek uit overtuiging'

Van Agt had ook kritiek op het CDA. Hij was fel gekant tegen de gedoogcoalitie in 2010 van VVD, CDA en PVV. 'Verwerpelijk' noemde hij de samenwerking met de PVV, omdat die het CDA zou 'verminken en besmeuren'.

In 2017 was de maat voor Van Agt vol: hij stemde bij de Kamerverkiezingen van 2017 niet meer op zijn eigen partij. Hij kon niet meer leven met de volgens hem slappe houding van het CDA in het Israëlisch-Palestijnse conflict. In 2021 zegde hij zijn lidmaatschap van de partij op.

Bontenbal: "Kritiek is helemaal niet erg. Wat nu overheerst is het beeld van de karakteristieke man die hij was. Ik vind het mooi aan hem dat hij politiek bedreef uit overtuiging. Dat was echt zichtbaar. Het is denk ik iets wat deze tijd nodig heeft."

Loopbaan Van Agt

Van Agt, zoon van een textielondernemer, werd in 1969 politiek actief voor de Katholieke Volkspartij (KVP), die in 1980 opging in het CDA. In juli 1971 werd hij als hoogleraar strafrecht van de Katholieke Universiteit Nijmegen geplukt, om als minister van Justitie in het kabinet-Biesheuvel aan de slag te gaan.

Van Agt bekleedde ruim tien jaar prominente posities in ook de daaropvolgende kabinetten Den Uyl, Van Agt I met de VVD en Van Agt II met PvdA en D66. Zijn populariteit buiten de Haagse politiek was destijds ongekend, door zijn markante taalgebruik en bezoek aan de Tour de France.

Eind 1982 nam Van Agt afscheid van de Haagse politiek en werd commissaris van de Koningin in Noord-Brabant. Vervolgens stapte hij over naar de Europese Unie en was EU-ambassadeur in Japan en de Verenigde Staten.

Terug in Nederland liet hij geregeld stevig van zich horen. Over de Haagse politiek, het CDA en zeker het lot van de Palestijnen als criticus van Israël. In 2009 nam hij het initiatief voor de oprichting van The Rights Forum, dat zich volgens de website "inzet voor een rechtvaardig en duurzaam Nederlands en Europees beleid ten aanzien van de kwestie-Palestina/Israël".

'Werd hem niet makkelijk gemaakt'

Nestor van de Eerste Kamer Tiny Kox leerde Van Agt vooral in die laatste hoedanigheid kennen. "Zijn grote zorgen voor het Palestijnse volk heb ik veel met hem gedeeld. Ik heb hem daarvoor gewaardeerd, ook al werd het hem niet altijd makkelijk gemaakt door anderen", zegt Kox, die sinds 2003 deel uitmaakt van de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa.

Van Agt wilde volgens Kox "recht doen aan het Palestijnse volk". "Ik heb hem met groot respect zien optreden voor een bevolking die naar zijn en mijn mening veel te lang genegeerd is."