Miljonair Hans van der Wind gaf miljoen aan campagne CDA

Heeft een donateur die zulke bedragen schenkt niet bewust of onbewust toch invloed op het beleid van een partij? "Als donateur zal hij formeel geen invloed hebben gehad op de koers van de partij, maar als je tegelijk lid bent van het campagneteam heb je wel invloed natuurlijk. En dat is heel lastig te scheiden. Het mag, maar het is wel erg kwetsbaar", zegt Ruud Koole, hoogleraar politicologie aan de Universiteit Leiden en oud-voorzitter van de PvdA, in het NOS Radio 1 Journaal.

Vaste donateur

In een verklaring die het CDA vanavond naar buiten heeft gebracht staat dat er ruim een miljoen euro is binnengekomen van één persoon: miljonair Hans van der Wind. Hij deed dat via zijn bedrijven Tetu en Movet Beheer.

Volgens het CDA is Van der Wind al vijftien jaar een vaste donateur van de partij. Hij is ook voorzitter van de commissie fondsenwerving van de partij en maakte daarmee onderdeel uit van het campagneteam.

'Niets geheimzinnigs'

"Donateurs hebben op geen enkele manier de inhoudelijke koers van de partij kunnen beïnvloeden", staat in de verklaring. "Dat is een gewekte suggestie die niet aan de orde is en iets wat het CDA verre van zich werpt. Wij betreuren ook zeer dat dit beeld ten onrechte is opgeroepen, zeker ook voor de donateurs zelf."

Ook Van der Wind zelf heeft een verklaring afgegeven. Daarin zegt hij dat hij al sinds 2006 aan het CDA doneert en dat die bedragen staan geregistreerd bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. "Daar is niets geheimzinnigs aan. Ik doe dat vooral omdat het gedachtegoed mij aanspreekt."

Schoolboeken

Van der Wind verdiende zijn vermogen met Van Dijk Educatie, de grootste distributeur van schoolboeken in Nederland. Opmerkelijk is dat hij als voorzitter van de commissie fondsenwerving in november vorig jaar bij het bestuur aan de bel trok, omdat het niet goed liep met de donaties nadat Hugo de Jonge was gekozen tot lijsttrekker.

Hij gaf uiteindelijk dus zelf grote bedragen aan de campagne, maar dat was pas toen Wopke Hoekstra het stokje van De Jonge had overgenomen.

Nieuwsuur sprak vanavond kort telefonisch met Van der Wind. Hij benadrukt dat hij ook had gesponsord als Hugo de Jonge lijsttrekker was gebleven.

Het CDA maakte vanavond een volledig overzicht openbaar van de grote giften aan de partij. Daaruit blijkt dat er ook nog 247.000 euro is ontvangen van Stichting Nederlands Ondernemers Klimaat. Daar zitten volgens het CDA onder meer de investeringsmaatschappij Reggeborgh en het vastgoedbedrijf Orbys achter.

Geld kwam binnen op verkiezingsdag

Het CDA publiceerde, net als alle andere partijen die meededen aan de verkiezingen, al eerder de giften die tot 24 februari van dit jaar waren binnengekomen. De donaties van Van der Wind en Stichting Nederlands Ondernemers Klimaat kwamen deels pas vlak voor, of zelfs op de dag van de verkiezingen binnen. Daarom stonden ze niet in het overzicht dat naar Binnenlandse Zaken werd gestuurd.

In zijn uitgelekte memo wees Omtzigt er al op dat de donaties niet waren aangemeld bij het ministerie. Het CDA-bestuur zegt dat de latere giften pas op 1 juli bij Binnenlandse Zaken hoeven te worden ingediend, en deels zelfs pas op 1 juli volgend jaar.

Vanwege de suggesties die zijn gewekt heeft het bestuur besloten nu al alles openbaar te maken, staat in de verklaring. "Dit om volledig transparant te zijn over de donaties."