Deel van de kassen vreest stil te vallen door gasprijzen, arbeidsmigrant dreigt op straat te belanden
- Nieuws
- Deel van de kassen vreest stil te vallen door gasprijzen, arbeidsmigrant dreigt op straat te belanden
De hoge gas- en energieprijzen hebben veel invloed op de Nederlandse glastuinbouwsector. "De sector staat in de overlevingsstand", waarschuwt Adri Blom-Lemstra, voorzitter van Glastuinbouw Nederland, in Vroeg. Ook de wankele positie van de arbeidsmigrant in de kassen staat onder druk, meent D66-raadslid in Den Haag Caroline Verduin.
14-09 De nijpende situatie in de Nederlandse glastuinbouwsector - Vroeg!
Verdertigvoudiging van de prijs
"In ongeveer een jaar tijd is de gasprijs voor de sector geëxplodeerd van zeven cent naar bijna drie euro", vertelt Blom-Lemstra. "Als je daarnaast bedenkt dat veel tuinders een vaste prijsafspraak met supermarkten hebben voor hun producten, betekent dat dat je al snel op je financiële reserves moet gaan teren. Voor een deel is dat ondernemersrisico, voor een deel vind ik dat de overheid hier - net als bij de coronacrisis - de financieel gezonde bedrijven moet steunen. De glastuinbouw is immers de derde economische motor van Nederland."
Oplossingen
Blom-Lemstra ziet verschillende manieren waarop de sector op dit moment de klap van de hoge prijzen probeert op te vangen: "sommige tuinders beginnen later met het verbouwen van hun gewassen, zodat ze niet in de koude winter hoeven te stoken. Anderen leggen het werk in de winter stil. Ook zijn er gevallen bekend van tuinders die het reeds ingekochte gas doorverkopen en daar nu meer winst uit halen dan voor hun gewassen." Toch sluit ze niet uit dat een aanzienlijk deel van de Nederlandse kassen deze winter moet sluiten of zelfs failliet gaat, alle innovatie ten spijt: "de eerste gasloze kas is zestien jaar geleden al gebouwd, en onlangs failliet gegaan vanwege de hoge energieprijzen."
Arbeidsmigranten
Een bijkomend probleem ziet D66-raadslid in Den Haag Caroline Verduin bij de arbeidsmigranten. Zij werken vaak op basis van korte contracten en lopen dus een behoorlijk risico, ook omdat deze groep niet altijd op de hoogte is van hun rechten: "Ik woon zelf met veel plezier in een wijk met veel Poolse arbeidsmigranten. Als kind van een Poolse moeder is het mooi om te zien dat er steeds meer Poolse supermarkten en voorzieningen komen, maar je ziet ook dat de bevolkingsgroepen erg langs elkaar heen leven." Daarnaast zijn niet alle voorzieningen wat ze zouden moeten zijn, zoals de huisvesting: "Ik ken verhalen van huisvesting van tien tot twaalf arbeidsmigranten in een huisje van 60 tot 80 vierkante meter."
Huisvesting
Die huisvesting moet beter, vindt Verduin, zeker met het oog op de gascrisis en mogelijke ontslagen. Verduin: "In veel contracten is de werkgever ook de huisbaas. Wanneer het contract in de winter afloopt, valt niet alleen de baan weg, maar ook het huis. De werkgever regelt huisvesting zolang de arbeidsmigrant bij diegene werkt. We zien in bepaalde parken in Den Haag al veel dakloze arbeidsmigranten. Omdat zij niet het netwerk hebben dat veel Nederlanders hebben, komen ze ook niet snel terug op de arbeidsmarkt." Daarnaast zien Blom-Lemstra en Verduin het probleem van bonafide uitzendbureaus. Verduin: "veel arbeidsmigranten spreken de taal niet, en weten dus ook niet welke rechten je als huurder hebt. Er is nationale wetgeving nodig zodat gemeenten dit goed aan kunnen pakken."
Vroeg! - Hoe komen de kassen de winter door?
Download de NPO Radio 1-app
Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.