'Geef voorlichting op de middelbare school over de juiste leeftijd voor zwangerschap'

"De gemiddelde leeftijd waarop een vrouw tegenwoordig voor het eerst zwanger wordt, is dertig jaar", vertelt Braat. Vanaf de jaren zestig, met de komst van de pil, is volgens haar een stijging ingezet. "In de jaren zeventig was de gemiddelde leeftijd nog 24 jaar en dat is steeds hoger geworden."

'Anticonceptie maakt zwangerschap een keuze'

Dat heeft volgens haar voor een groot deel te maken met de komst van de anticonceptiepil. "Het is niet iets wat je nog overkomt, maar het is iets wat je plant. Er is altijd wel iets anders waardoor het niet uitkomt en voor je het weet ben je eind dertig. We weten dat de kans op zwangerschap afneemt met het stijgen van de leeftijd."

Het belangrijkste risico van zwanger worden op latere leeftijd, is volgens Braat dat het echt niet meer lukt. "Natuurlijk moet iedereen weten of en wanneer ze zwanger willen worden, maar je moet wel een afgewogen keuze kunnen maken. Betere voorlichting is daarbij van groot belang."

De risico's van een late zwangerschap

Een ander risico dat meespeelt als je op latere leeftijd zwanger wordt, is dat de kans op een miskraam toeneemt. Onder de dertig is dat tien procent en boven de veertig is dat wel vijftig procent. Ook de kans op aandoeningen als diabetes, hoge bloeddruk en zwangerschapsvergiftiging is groter.

"Als het toch lukt om zwanger te worden op latere leeftijd, is de kans op een meerling groter", vertelt Braat. "Dat geeft meer risico's voor de moeder en het kind. Dat heeft weer tot gevolg dat de kans op vroeggeboorte toeneemt."

Er lijkt ook een verband te zijn tussen late zwangerschap en het krijgen van borstkanker. "Dat heeft ermee te maken dat het borstklierweefsel een laatste ontwikkeling doormaakt tijdens de eerste zwangerschap en als je dan op latere leeftijd voor het eerst zwanger wordt, neemt daardoor ook de kans op borstkanker toe.

IVF en het invriezen van eicellen

Als het niet lukt om zwanger te worden, kun kiezen voor bijvoorbeeld IVF Heb je de juiste partner nog niet gevonden, kun je ervoor kiezen om je eicellen in te vriezen. "Mensen denken tegenwoordig te makkelijk over het achter de hand hebben van IVF als zwanger worden niet direct lukt, maar ze vergeten dat je daarbij je eigen eicellen nodig hebt."

Het invriezen van eicellen is vooral een goede optie als je nog geen geschikte partner hebt gevonden en niet overhaast wilt zoeken naar de juiste partner. "Wees wel voorbereid dat eicellen invriezen geen garantie biedt."

Voorlichting en een taak voor de huisarts

Rond je dertigste ben je volgens Braat als vrouw het vruchtbaarst. Heb je een kinderwens? Braat geeft het advies om hier goed over na te denken het met je partner te bespreken. "Praat over wanneer je gaat proberen zwanger te worden, hoe je dat vervolgens aanpakt, maar ook hoe de taken verdeeld gaan worden."

Braat pleit voor naast het bespreken van anticonceptie en soa's op de middelbare school, ook aandacht te geven aan conceptie en de leefstijlfactoren die passen bij gezond zwanger worden.

Ook de huisarts kan hier een goede taak in vervullen volgens haar. "Op ieder moment dat de anticonceptie besproken wordt, is dat ook een kans om aan de orde te stellen of iemand zwanger wilt worden en weet dat wanneer je het uitstelt de kans op zwangerschap kleiner wordt."