Vrijwilligers duiken 300 ton afval uit Noordzee: 'Wat we aantreffen is schandalig'

Containerramp op de Waddenzee

Het project CleanUpXL ontstond na de ramp met containerschip MSC Zoe in 2019. In een vliegende storm verloor het schip 342 containers, wat leidde tot een enorme vervuiling van de Waddenzee, een UNESCO Werelderfgoed. Kuipers beschrijft: "Binnen de kortste keren was de hele Waddenzee één grote afvalhoop." Hoewel de overheid het afval op de stranden opruimde, bleef veel troep in de zee achter. "Er is heel veel blijven liggen helaas", vertelt Kuipers.

Onlogisch besluit

Een groot deel van het afval werd uiteindelijk door vrijwilligers opgeruimd, maar de overheid besloot na tweederde van het afval te hebben verwijderd, te stoppen met verdere opruimacties. Volgens Kuipers werd deze beslissing onderbouwd met 'een hele bijzondere' reden: "De minister vond dat de CO2-uitstoot van de schepen die naar de spullen zochten slechter was voor het milieu dan de 800.000 kilo die nog in zee lag." Dit motiveerde Kuipers om met CleanUpXL te beginnen: "Toen dacht ik: we gaan het zelf opruimen."

Vrijwilligers duiken tussen het afval

Ben Stiefelhagen, een van de vrijwilligers, beschrijft hoe de opruimacties in de praktijk werken: "We varen met zestien duikers naar een scheepswrak voor zeven of acht dagen. Daar halen we handmatig het afval eruit." De vondsten zijn soms absurd: "We vinden oude plastic auto’s, pannen, bumpers... van alles", vertelt hij.

Kreeft

Ook had hij een bijzondere ontmoeting met een kreeft: "We doken in een wrak. Daar stond een bureaustoel met een mooie rode zitting", vertelt Stiefelhagen. "En ik denk, ja die stoel hoort daar natuurlijk niet. Toen ik er een beetje aan begon te trekken, kwam er ineens een grote blauwe kreeft op me af. Die zat dus gewoon op de zitting van die stoel."

"Onderwater moet je dan een beetje grinniken. Het is grappig, een kreeft op een stoel die hij verdedigt. Maar tegelijkertijd is het ook schandalig. Het is een kunststof stoel die uit elkaar valt en de kreeft heeft er een nest van gemaakt. Die stoel hoort daar niet", vertelt de hobbyduiker.

Eigen kosten

Wat wringt bij de duikers is dat ze hun eigen kosten moeten dragen. "Iedere duiker betaalt een behoorlijk bedrag per dag om mee te kunnen", zegt Stiefelhagen. Kuipers hoopt dat dit in de toekomst verandert: "Wij hopen dat we een afvalfonds kunnen oprichten, zodat dit soort expedities betaald kunnen worden."