Ombudsman en kinderombudsvrouw: 'Gemeenten moeten meer doen om huisuitzettingen te voorkomen'

"Wij zijn 7 jaar geleden om de tafel gaan zitten met woningcorporaties om afspraken met elkaar te maken om de huisuitzettingen te voorkomen", vertelt Peter Heijkoop, wethouder in Dordrecht en portefeuillehouder armoede van de VNG, in Nieuws en Co. "Dat kan niet altijd: als er forse criminele activiteiten hebben plaatsgevonden, moet er iets gebeuren. Dan is ook de veiligheid van de buurt in het geding. Maar in heel veel gevallen kan het wel voorkomen worden."

Voorkomen

In veel gevallen is er volgens Heijkoop sprake van schulden. "Die kunnen opgelost worden door mensen te helpen. Dat is voor iedereen goed. In de eerste plaats voor het gezin, maar ook voor de corporatie en voor de samenleving in het geheel. Een huisuitzetting kost ongelofelijk veel geld."

"Je ziet dat een huisuitzetting een traumatische gebeurtenis is. Voor de volwassenen, maar zeker voor de kinderen. Als de kinderen uit de buurt worden gehaald, heeft dat enorme impact op hun sociale leven. Op alle manieren is dat enorm onwenselijk", vertelt Heijkoop. "Het is soms wel heel wrang wanneer de ouders iets doen wat gewoon echt niet door de beugel kan er ook kinderen het slachtoffer van zijn." Heijkoop heeft veel gesprekken gehad met de burgemeester over huisuitzettingen. "Bij ons mocht het niet gebeuren, ook bij hennepplantages en dergelijken, dat kinderen de dupe zijn. Hij bevestigde ook dat we dan goed contact hadden met jeugdzorg en met maatschappelijke instanties om kinderen op te vangen. Het is een heel verdrietig verhaal."

Samenwerking

Als gemeenten samenwerken met woningcorporaties kunnen veel huisuitzettingen voorkomen kunnen worden. "We hebben ook in de wet gemeentelijke schuldhulpverlening afgesproken dat we via vroege signalering signalen krijgen van de zorgverzekeraar, energieleverancier en woningcorporaties. Daarmee worden alle gemeenten in staat gesteld om er gelijk op af te gaan als er financiële problemen ontstaan. Wij doen dat langer met de corporaties en dat heeft voor een duikvlucht gezorgd. Het gaat nog om een enkele gezinnen per jaar", legt Heijkoop uit.

Particuliere sector

Volgens Heijkoop ligt er wel een probleem in de particuliere huursector. "Daar zit de echte kwetsbaarheid", vertelt hij. "Dat zijn vaak mensen die wij niet kennen, niet in ons systeem zitten, in precaire leefomstandigheden leven en enorm hoge huur betalen. Ze belanden in schulden en hebben, zachtjes uitgedrukt, vaak te maken met niet zulke nette huurbazen. Er zijn veel nette particuliere verhuurders, maar er zijn ook malafide huisjesbazen, huisjesmelkers en dat is voor ons als gemeentes pittig om op te acteren."

Wat kan je voor gezinnen betekenen in de particuliere sector? "Dat doe je enerzijds door regelingen te treffen. In onze stad en veel andere steden hebben we een regeling dat huisjesmelker woningen niet mogen opkopen, zodat ze dat weer kunnen exploiteren. We proberen er ook op in te grijpen dat het niet verkamerd wordt. Dat er niet veel kamers worden gebouwd en mensen tegen hoge huren in hokken worden ondergebracht", legt Heijkoop uit. Ook minister Hugo de Jonge is bezig met maatregelen tegen de particuliere zorg. Daar is Heijkoop blij mee. "Dat gaat misschien wel stevig, maar je ziet wel dat die misstanden dermate groot zijn dat het stevige ingrijpen van de overheid rechtvaardigt."