Trainingen aan bedreigde journalisten: Zeggen 'doe even rustig' helpt niet

Vorige week werd bekend dat de NOS de stickers van de straalwagens haalt, wegens aanhoudende bedreigingen. "Het voelt als zwichten voor terreur", zei verslaggever Kysia Hekster tegen EenVandaag.

Agressie op straat

Ter Velde traint journalisten die bijvoorbeeld op straat bij demonstraties of in bepaalde wijken aangevallen worden. "Mensen komen meteen naar die journalisten toe en zeggen, 'Wat moet je hier' en 'Rot op met je camera!'." Journalisten leren dan hoe ze daarop moeten reageren.

"Mensen roepen vanuit emotie. Jij kunt als journalist wel zeggen 'doe even rustig', maar wat krijg je dan terug? Iemand die gaat schreeuwen dat-ie rustig is. De emotie waar men door reageert, moet naar beneden." Het gaat om de situatie de-escaleren, zegt Ter Velde, vergelijkbaar met hoe de politie vaak te werk gaat.

Oorlogsgebieden

Ter Velde heeft twintig jaar in oorlogsgebieden gewerkt en gaf vanuit die hoedanigheid ook al training aan journalisten. Nu gaat de training ook over hoe journalisten zich online en op sociale media kunnen beschermen. "Veel journalisten zijn zichtbaar online. Maar moeten je persoonlijke gegevens ook zichtbaar zijn, of je kinderen hebt, je telefoonnummer?"

Ter Velde noemt een voorbeeld van een journalist. "Binnen tien minuten wist ik dat ze twee kinderen had, wat de naam van haar man was en waar ze woonde. En hoe wist ik dat? Ze had een Funda-advertentie gedeeld van haar buren." De vraag is volgens Ter Velde: "Hoe veel van jou is zichtbaar en hoe kwetsbaar word je dan?"

'Juridisch gezien zijn online bedreigingen lastig'

"Juridisch gezien zijn online bedreigingen of uitingen heel erg lastig, omdat het vaak 'wensdenken' is", zegt Ter Velde. "Bijvoorbeeld 'ik wil dat jouw kop eraf gehakt wordt met een hakbijl', dat is een wens, die mag je uitspreken. Het is wel dreigend, maar of het strafbaar is, is zeer de vraag."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.