Nederland staat in de top-5 van Europese landen die bijdragen aan ontbossing

''Er zijn twee redenen waarom we hoog uitkomen,'' legt Sandra Mulder, grondstoffenexpert van het WNF, in het NOS Radio 1 journaal uit. Wat we als consumenten zelf eten en gebruiken, zoals palmolie in voedsel en hout voor de bouw, en omdat Nederland soja importeert voor veevoer.'' Dat is volgens Mulder de voornaamste reden.

In het rapport van het Wereld Natuur Fonds staat dat Duitsland, Italië, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Frankrijk, België en Polen samen verantwoordelijk zijn voor tachtig procent van de ontbossing die wordt veroorzaakt door import van grondstoffen door EU-landen. Als het gaat om de hoeveelheid tropisch gebied dat ontbost wordt per hoofd van de Europese bevolking, staat Nederland zelfs op de eerste plaats, aldus WNF. Waar de gemiddelde Europeaan in de onderzoeksperiode 2007-2015 verantwoordelijk is voor zo'n 5 vierkante meter ontbossing, is de Nederlander dat voor 18 vierkante meter.

Bomenkap voor veevoer

Uit het rapport blijkt dat de kap plaatsvindt voor soja. De soja wordt verwerkt voor veevoer, palmolie en vlees. Meer dan tachtig procent van de soja die naar Europa wordt verscheept, is bestemd voor veevoer. Die soja verklaart volgens Sandra Mulder, grondstoffenexpert bij het Wereld Natuur Fonds, ook de grote ecologische voetafdruk van Nederland bij de ontbossing. Nederland is een belangrijke exporteur van vlees. Voor het Nederlandse vee is veevoer nodig, waarvoor soja geïmporteerd wordt.

Om soja te verbouwen worden oerwouden en andere natuur in tropische gebieden gekapt. Zo is de Europese Unie door de import van grondstoffen volgens WNF medeverantwoordelijk voor de vernietiging van 5 miljoen hectare tropisch bos per jaar. De Nederlandse Vereniging Diervoederindustrie, Nevedi, zegt dat veel sojameel via Nederlandse havens wordt doorgevoerd naar andere Europese landen en dus onterecht aan Nederland wordt toegeschreven. "Het gebruik van sojameel voor Nederlands diervoer is met bijna 2 miljoen ton ongeveer 0,005 procent van de wereldproductie", zegt directeur Henk Flipsen.

De EU is als geheel verantwoordelijk voor 16 procent van de ontbossing als gevolg van de import van grondstoffen. Daarmee staat het op de tweede plaats, achter China (24 procent) en voor India (9 procent) en de Verenigde Staten (7 procent). Wel is het aandeel van de EU tussen 2005 en 2017 met zo'n 40 procent teruggebracht, staat in het rapport.

Strengere wetgeving nodig

Volgens Mulder van WNF zijn die miljoenen hectare tropisch bos hard nodig voor planten en dieren, en dus voor de biodiversiteit. Ook veroorzaakt het verbranden van gekapt bos grote hoeveelheden CO2-uitstoot. In veel tropische gebieden is bovendien nog genoeg grond beschikbaar om de landbouw daar uit te breiden, aldus Mulder. Het gaat om gebieden die al eerder ontbost zijn en nu braak liggen. Het Wereld Natuur Fonds en Europese milieuorganisaties hopen op strenge Europese wetgeving om ontbossing tegen te gaan. De Europese Commissie komt waarschijnlijk voor de zomer met een wetsvoorstel. Een petitie voor een wet om wereldwijd bossen te beschermen, is vorig jaar door 1,2 miljoen Europeanen ondertekend.

Het WNF wil dat er een controlesysteem komt voor bedrijven. Die moeten zorgen dat hun producten niet gelieerd kunnen worden aan ontbossing of natuurvernietiging.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.