5 vragen over water op de maan

1. Hoeveel water is er gevonden?

"Dat is lastig in liters uit te drukken. Je moet je voorstellen: er is nu ontdekt dat er watermoleculen in het maanzand zitten. Als je dat zand zou verhitten, hou je waterdamp over. Dat is heel erg weinig. Voor een klein flesje water heb je minstens tien kruiwagens maanzand nodig. Dat betekent dat het maanzand nog steeds droger is dan het Sahara-zand op aarde."

2. Maar, was er niet al eerder ijs op de maan gevonden?

"Dat is inderdaad zo. Op sommige plekken op de maan ligt ijs. Dat was toen een verrassende ontdekking. Toch is het wel begrijpelijk: de maan heeft geen dampkring, dus water aan het oppervlak kan niet blijven bestaan. Dat zou direct in de ruimte verdwijnen, zeker met de instraling van de zon. Maar aan de noord- en zuidpool van de maan liggen diepe kraters, waar het zonlicht niet bij kan. Die plekken liggen altijd in de schaduw, dat zijn de allerkoudste plekken in het zonnestelsel. Daar is jaren geleden inderdaad al ijs ontdekt."

3. Voor de ontdekking heeft NASA gebruik gemaakt van een speciaal vliegtuigje, hoe zit dat precies?

"Die watermoleculen in het maanzand, die kun je niet zien, niet met een gewone telescoop bekijken. Dat zit namelijk verborgen in die zandkorreltjes. Maar water kun je met een speciale infrarood-telescoop bekijken, want dan zie je de trillingen van de watermoleculen. Die telescoop doet het niet vanaf het aardoppervlak. Daarom hebben ze gebruik gemaakt van een omgebouwde Boeing, die op grote hoogte vliegt en daarvandaan de metingen verricht."

4. Wat kunnen we hiermee? Een kolonie op de maan stichten?

"Dat zijn natuurlijk science fiction ideeën voor de verre toekomst. Maar wat we hier nu als mensen mee kunnen, zijn twee dingen. In de eerste plaats: als bekend is hoe het water op de maan terecht is gekomen, dan weten we misschien uiteindelijk ook de herkomst van het water op aarde. En daarnaast: wonen op de maan is echt nog heel erg ver. Niemand weet nog hoe je in een krater afdaalt om het ijs te halen, of hoe je dat water uit maanzand haalt. Dat geeft NASA ook wel toe: we weten nog niet hoe we er ooit praktisch gebruik van kunnen maken."

5. Is dit niet stiekem een manier van NASA om iedereen weer enthousiast te krijgen voor nieuwe maanreizen?

"Dat speelt zeker een rol. Er zijn plannen voor nieuwe bemande vluchten naar de maan. In 2024 moet het gaan gebeuren als het aan NASA ligt, ook met de eerste vrouw aan boord. Met de aankomende presidentsverkiezingen kan natuurlijk alles weer overhoop gehaald worden, dus het is voor hen van belang om enthousiasme te blijven kweken. En daarnaast is die vliegende telescoop heel duur, en dus wordt er de hele tijd gedreigd dat die aan de grond moet blijven. Dus ja, dan is het wel fijn als je af en toe een mooi spectaculair resultaat kunt presenteren.”

Stax&Toine

Het middagmagazine Stax&Toine hoor je van maandag tot en met donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur. Dionne Stax en Toine van Peperstraten nemen de luisteraar op een ontspannen eigenzinnige manier mee door het nieuws van de dag en spreken met gasten die iets bijzonders gaan doen. Muziek en lifestyle spelen een belangrijke rol in het programma.