Discriminatie in sollicitatieproces: 'Leeftijd doet ertoe'

De kans dat mensen vanuit de bijstand of een WW-uitkering weer aan het werk komen, is lager naarmate je ouder wordt, vertelt Phlippen. Voor de coronacrisis was daar juist een toename in vanwege krapte op de arbeidsmarkt, waardoor werkgevers niet meer aan mensen konden komen. "De oudere werknemer was aan de beurt om aan een baan te komen."

Door de huidige economische situatie is dat weer tenietgedaan. De kans op werk voor ouderen die al geen werk hadden – 'de hardnekkige werklozen' – is "sinds CBS begon te meten nog nooit zo laag geweest."

'Gezocht: energiek en dynamisch persoon'

Het College van de Rechten van de Mens deed onlangs onderzoek naar leeftijdsdiscriminatie in vacatureteksten. Het gaat vooral om indirecte discriminatie in teksten, legt Adriana van Dooijeweert uit. "Teksten als 'wij zoeken iemand met maximaal drie jaar werkervaring' of 'gezocht: energiek en dynamisch persoon'."

Ouderen, op de arbeidsmarkt is dat al boven de 40, weerhoudt dat van schrijven. "En als ze toch schrijven blijkt dat ze daardoor belemmerd worden in het vinden van een functie."

Vergrijzende consument, oudere werknemer?

Door de jaren heen zijn de teksten wel iets veranderd, maar van Van Dooijeweert vindt dat het nog niet snel genoeg gaat. "Er is nog heel veel werk aan de winkel is om ervoor te zorgen dat het indirecte onderscheid en het beeld van ouderen verandert."

De veranderende vacatureteksten zijn in lijn met de arbeidsvraag en veranderende samenleving, vermoedt Phlippen. "Er is steeds meer vraag naar dienstverlening voor een vergrijzende consument en daardoor zou je kunnen voorstellen dat er steeds meer behoefte is aan werknemers die zich daarin herkennen."

Gedacht kan worden dat iedereen in een café het leuk vindt door een jonge serveerster geholpen te worden, schetst Phlippen een voorbeeld. "Ik weet niet of het zo is. Het is ook fijn als het iets minder gehaast is en er iets meer tijd is voor iemand die ook langzamer wordt."

'1 op 10 jongeren werkloos'

De leeftijdsdiscriminatie lijkt zich met name op ouderen te richten, waardoor zij werkloos raken of blijven. Toch zijn door de coronacrisis met name jongeren op straat komen te staan, stelt Freya Chiappino van de Landelelijke Studentenvakbond. "Je ziet dat 1 op de 10 werkloos is. Dat is twee keer zo hoog als bij ouderen."

De cijfers van leeftijdsdiscriminatie zijn zorgelijk, ook de andere kant op. "Dat jongeren juist geen baan hebben, maar wel heel veel moeten betalen om zichzelf te onderhouden."

"Het is complex", zegt Phlippen, want voor beide groepen is het waar. Bijvoorbeeld de geraakte horeca is bij uitstek een sector met flexibele contracten, waar veel jongeren werken. "Het is waar dat jogneren heel hard geraakt worden." Bij de ouderen zijn het juist degenen die al geen werk hadden die hard geraakt worden. "Daar zie je dat ouderen al oververtegenwoordigd waren en dat zal alleen maar meer worden."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.