Voorlichting over natuurbranden in het Drents-Friese Wold: 'Daar moeten we denk ik nog een inhaalslag op maken'

De Nederlandse brandweer

Theo de Jong is niet alleen Officier van Dienst bij de brandweer, maar werkt daarnaast mee aan de natuurbrandbeheersing in Drenthe. De aanleiding daarvoor was de brand in Wateren in 2018, waar hij zelf als brandweerman bij betrokken was. “Dat was voor mij toch ook wel even een game changer. Ik wist ook niet meer goed waar ik mee te maken kreeg. Het heeft me echt getriggerd dat ik daar meer van af wilde weten.” De ervaring met bosbranden in het Drents-Friese Wold was op dat moment nog beperkt. Velen voelden zich niet voorbereid.

De Nederlandse brandweer is volgens Theo vooral getraind op urbane brandbestrijding in woningen en gebouwen. “Een natuurbrand is dynamisch. Die ontwikkelt zich snel. Dat heeft te maken met verandering van windrichting. En dat zijn we eigenlijk niet gewend. Dat vinden we nog best wel lastig.”

Ook spelen zaken zoals tijdsdruk een grote rol. “Je hebt aan de ene kant te maken met een natuurbrand, aan de andere kant moet je ook gaan ontruimen. Dat zijn al dilemma’s waar je gelijk mee te maken krijgt. In Nederland is de impact van een natuurbrand al heel snel heel groot. Dat betekent dat je al heel snel heel veel extra capaciteit nodig hebt en keuzes moet gaan maken.”

Voorlichting

Uit het rapport Natuurbrandsignaal ‘23 blijkt dat de urgentie groot is. “Wat we ook zien in de statistieken, is dat het aantal natuurbranden toeneemt, dat de impact daarvan toeneemt, en dat het nu de tijd is om daar beter op te gaan voorbereiden.” Dat gebeurt niet alleen vanuit de brandweer, de instellingen en recreanten in het Drents-Friese Wold: ook bewoners kunnen zich voorbereiden.

“Wat concrete voorbeelden zijn: zorg dat je vegetatie niet onnodig groot is, want dat kan in tijden van droogte natuurlijk uitdrogen en potentiële brandstof vormen. Maar ook het schoonhouden van dakgoten en bepaalde vegetatie verwijderen. Toegankelijkheid van terreinen is natuurlijk ook erg belangrijk.” Toch kan die voorlichting voor burgers die in nabijheid van de natuur wonen nog een stuk beter, vindt Theo: “Daar moeten we denk ik nog een inhaalslag op maken.” Ook is het nu de tijd voor een nationaal plan met een landelijke aanpak voor het toenemende risico op bosbranden.

Een kans voor de natuur

Onderzoeker Ronald Morsink bekijkt natuurbranden vanuit een ander perspectief. Hij vindt dat natuurbranden ook iets moois voor de natuur kunnen brengen. Vanaf jonge leeftijd doet Ronald onderzoek naar paddenstoelensoorten die groeien in verbrande gebieden. Na de brand in Wateren in 2018 heeft hij vier jaar onderzoek gedaan naar het verbrande gebied en daar verschillende zeldzame paddenstoelensoorten ontdekt die groeien als gevolg van de brand. Volgens Ronald is de natuur weerbaar, en kan een natuurbrand een nieuw begin zijn. Vrijdag 24 februari om 20.00 uur vertelt Ronald Morsink in 5 Dagen over zijn vondsten en onderzoek, live vanuit het Drents-Friese Wold.

Luister vanavond om 20.00 uur naar de uitzending van 5 Dagen met als gast Ronald Morsink. Presentatie: Ajouad El Miloudi.