Drie manieren voor een grotere kans op een zitplek in de trein

Met experts bespreken we drie oplossingen voor de drukte. Waar liggen de uitdagingen en belangrijker: gaan ze werken?

1. Meer treinen per uur

Een aantal jaar geleden is de zogenaamde 'tienminutentrein' geïntroduceerd: tussen Amsterdam en Eindhoven rijden nu zes treinen per uur. Vanaf december gaat dit ook tussen Amersfoort en Utrecht gebeuren. Maar treinen op zo'n hoge frequentie laten rijden gaat niet altijd even makkelijk. "Nu is het nog zo dat het spoor is opgedeeld in baanvakken, stukken rails. Er wordt gekeken of er een trein in een vak rijdt. Als dat zo is, mag er geen andere trein vlak achteraan rijden", legt hoogleraar transportbeleid Bert van Wee uit.

Daar komt met een nieuw beveiligingssysteem binnenkort verandering in. "Met het nieuwe ERTMS-systeem kan worden gekeken waar treinen precies rijden, waardoor ze veel dichter op elkaar kunnen rijden", zegt Van Wee.

2. Langere treinen

Naast méér treinen, mikken de Spoorwegen ook op het verlengen ervan. "Dat is voor de NS de goedkoopste oplossing", aldus Van Wee. "Maar voor reizigers zijn meer treinen natuurlijk prettiger. Dan is er meer vrijheid om op verschillende tijden de trein te kunnen pakken." Desondanks is dit ook één van de tactieken van de spoorvervoerder.

Daar treden wel enkele problemen bij op. "Op verschillende trajecten zouden we wel met langere treinen willen rijden, maar we worden beperkt door het kortste perron dat we onderweg tegenkomen. We hebben ProRail daarom gevraagd om de perrons te verlengen", vertelt NS-woordvoerder Hessel Koster. Hij geeft aan dat de NS op onder meer Zwolle-Utrecht, Uitgeest-Amsterdam en Dordrecht-Schiphol-Lelystad de treinen met 20 procent te willen verlengen.

3. (Hyper)spits-prijzen

"De allerdrukste spits moet duurder worden gemaakt", meent hoogleraar Van Wee. "De trein heeft een extreem verschil tussen de drukste periode en de rest van het etmaal."

De NS overweegt daarom een proef om reizen tussen 07:30 en 08:30 uur duurder te maken. Dat moet op één traject gebeuren. Bestuurslid Tjalling Smit zei eerder dat "alle mogelijkheden verkend moeten worden, ook al winnen we hier niet de populariteitsprijs mee." Staatssecretaris Van Veldhoven gaf aan de NS te snappen, maar het alleen onder strenge voorwaarden te willen toestaan.

Wat levert het op?

Reizigersorganisatie Rover ziet dat NS moeite doet, maar noemt het tegelijkertijd 'dweilen met de kraan open'. "Het aantal reizigers neemt enorm toe. Nieuwe treinen erbij duurt lang, en dus merken reizigers het nog niet altijd in de praktijk. Het blijft vol."

En inderdaad: de definitieve cijfers moeten nog binnenkomen, maar de NS schat dat ze in de traditioneel drukke maand september een recordaantal van 36,7 miljoen reizigers heeft vervoerd. Vorig jaar september waren dat er nog 35 miljoen. Ook dat was toen het hoogste aantal ooit.

Radio EenVandaag

Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14 en 16 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.