Van internist tot specialist: kankerdokter Bob Pinedo zit 50 jaar in het vak

Dit zijn de woorden van de vooraanstaande kankerspecialist Bob Pinedo. Over zijn halve eeuw strijd tegen de belangrijkste doodsoorzaak van Nederland verschijnt het boek De ontdekkingsreis van Bob Pinedo, patiëntendonker en kankerwetenschapper. Premier Rutte ontvangt vandaag het eerste exemplaar.

Pinedo begon zijn carrière als chef de clinique interne geneeskunde bij het UMC Utrecht. "Het was het stenen tijdperk van de medische oncologie. Vergeleken met nu was er eigenlijk heel weinig", vertelt hij in Met het Oog op Morgen. Hij is verbluft over het gebrek aan behandelmogelijkheden van kanker. De 'hopeloosheid en hulpeloosheid' van de chemotherapie van kanker, noemt hij het nu.

Het werd zijn drijfveer om zich te verdiepen in de ziekte. "Mensen met uitzaaiingen gilden het uit van de pijn, Dat beeld trof me enorm."

"In die tijd werd bij borstkanker eigenlijk altijd de borsten geamputeerd. Tegenwoordig weten we dat er diverse typen borstkankers zijn, met ieder een eigen behandeling", memoreert Pinedo. De borst hoeft niet meer altijd weg en de spieren blijven gewoon zitten. "Toen ik begon, stierf driekwart van de borstkankerpatiënten, nu is dat een kwart."

Weerstand

Zijn zoektocht bracht hem naar de VS, waarna hij met de invoer van medicijnen begon. Zo kon hij starten met de eerste 'platinabehandeling' van Europa, bij een collega-arts met zaadbaltumor. "Hij werd er doodziek van, maar genas. De uitzaaiingen verdwenen en keerden nooit meer terug."

Pinedo was vaak zijn tijd vooruit en stuitte op de nodige weerstand bij de medicijnen die hij introduceerde. Zo zou het middel Andriamycine leiden tot hartafwijkingen. Bij de juiste dosering bleek dat mee te vallen. Inmiddels krijgen duizenden mensen het medicijn. De oncoloog is "trots" dat hij "doorgezet heeft".

Lot treft dochters

Drie jaar geleden trof het lot zijn twee dochters. In hetzelfde jaar werd kanker bij hen gediagnosticeerd. "Dat was verschrikkelijk. Op dat moment heb je zelf ook kanker." Daarnaast had Pinedo er moeite mee zich niet met de behandeling te bemoeien, maar de behandelaars waren gelukkig "heel corporatief".

Terugkijkend op deze tijd is hij erdoor een andere dokter geworden. "Ik geef nu nog meer tijd aan mijn patiënten. Ik verdiep me in iedere casus en bekijk iedere scan."

Kanker verslaan

Lange tijd was het veranderen van kanker als terminale ziekte naar chronische ziekte het hoogste doel in de kankergeneeskunst. Pinedo streeft daarentegen naar definitieve genezing. "Met alle methodes die we nu hebben, kunnen we mensen vrij lang in leven houden. Op een gegeven moment krijg je dan talloze mensen die rondlopen met kanker. Dat vergt een enorme belasting van de maatschappij."

Eerder de kanker diagnosticeren en zorgen voor preventie, luidt Pinedo's streven. Dan wordt het mogelijk om kanker definitief te overwinnen.