Waar komt het personeelstekort vandaan en wat kunnen we ertegen doen?

Ondanks zijn onderzoek een aantal jaar geleden werd Fouarge toch enigszins verrast door het nieuws. “Wij doen al een heel aantal jaren prognoses voor de arbeidsmarkt en je hoopt dat op het moment dat je jouw prognose publiceert er ook iets mee gebeurt”, vertelt hij in Nieuws & Co. “Je hoopt dat er maatregelen genomen worden en dat de arbeidsmarkt reageert, maar dat is kennelijk niet genoeg gebeurd.”

Oorzaak

“Als je keek naar het aantal studenten die ingeschreven waren voor een specifieke studierichting. Neem het onderwijs of de techniek. Dat aantal was te klein vergeleken met het aantal banen die wij zagen opkomen op de arbeidsmarkt voor de komende zes jaar. We hebben toen gepubliceerd die zou ontstaan op markten als het onderwijs en in de zorg. Dat is helaas nu wel uitgekomen.”

Corona heeft ook voor het een en ander gezorgd. “In de afgelopen twee jaar hebben we te maken gehad met een covid-situatie die voor een hele rare toestand zorgde op de arbeidsmarkt. In sommige sectoren ging alles dicht en had je niemand nodig. Toen ineens ging alles weer open en waren alle mensen weer terug nodig. Er is niet eenduidige reden en dus ook niet een eenduidige oplossingen.”

Maatregelen

Volgens Fouarge hadden er toch wel verschillende acties ondernomen kunnen worden. “Als werkgevers zien dat er schaarste aankomt, hadden ze hun wervingsbeleid aan kunnen passen. Dat is misschien wel gebeurd, maar kennelijk niet in voldoende mate. Je ziet nu dat de lonen voor de leraren wel zijn opgekrikt, maar dat zie je nu niet terug in het aantal studenten die gediplomeerd afstromen van de opleidingen”, legt hij uit. “Je had ook meer nadruk kunnen leggen op arbeidsmigratie. Dat je jezelf profileert als interessant land voor arbeidsmigranten.”

Kunnen deze maatregelen dan niet nu genomen worden? “Dat zou kunnen, maar je er zitten wel twee kanten aan de huidige krapte”, zegt Fouarge. “Aan de ene kant zit er een structurele krapte. En er is ook een krapte van vandaag zijn er vacatures, maar zijn ze er morgen nog wel? Aan die vragen hoef je niet zo gek veel aan te doen. De markt zal zich vanzelf herstellen. De meest structurele krapte daar wil je beleid op zetten.”

Overal aan de slag

“Als je de krant openslaat, dan lijkt het alsof je overal aan de slag kunt gaan. Dat kan ook demotiverend zijn. Als er zoveel vacatures zijn en ik kan overal gaan werken, dan doe ik dat en ik ga niet studeren. Daar moet je voor oppassen. Een deel van die vacatures is wel degelijk in banen die tijdelijk zijn, niet goed betalen en ook geen doorgroeiperspectief hebben”, waarschuwt Fouarge. “Je moet studiekiezers daarom goed begeleiden. Je moet ze helpen om die informatie te gebruiken met het maken van een keuze.”