Woningtekort in grote steden houdt aan: 'We hebben de hulp uit Den Haag nu nodig'

De 'woondeal' moest daar verandering in brengen. Toch zijn de excessen nog altijd niet verdwenen. Hoe kan dat en hoe pakt woonwethouder Laurens Ivens van Amsterdam deze grote problemen aan? Dat vertelt hij in Stax&Toine.

'Starters kunnen geen goede start maken'

"Het allergrootste probleem op de huurmarkt is dat de huurprijs in de afgelopen zes jaar is verdubbeld naar gemiddeld 1500 euro per maand voor een woning", zegt Ivens. "Voor mensen die nu nog een woning willen bemachtigen is het heel pittig, tenzij je een half miljoen hebt of 1500 euro per maand neer kan leggen."

Dat is voor een hele grote groep mensen niet op te brengen en dat maakt hen makkelijke slachtoffers voor huisjesmelkers. Je ziet dat woningen in kleine woninkjes worden opgeknipt en vervolgens voor hoge huurbedragen en met kleine contracten worden verhuurd.

Ivens: "Starters kunnen geen goede start maken, omdat ze gigantisch worden uitgebuit en hele hoge huur moeten betalen."

Half miljoen voor een koopwoning in Amsterdam

Ook de prijzen op de koopmarkt zijn de afgelopen zes jaar met vijftig procent toegenomen. "In Amsterdam betaal je gemiddeld een half miljoen voor een woning. Beleggers zitten elkaar dwars en iemand die gewoon een woning wil voor zichzelf wil kopen, moet concurreren met iemand die maximale winst wil behalen."

Dat drijft uiteindelijk de prijs voor zowel huren als kopen dus enorm op. "Het belangrijkste wat wij kunnen doen is het bijbouwen van woningen. Sinds 2014 worden gemiddeld 7000 woningen per jaar bijgebouwd. In zes jaar tijd hebben we een stad zo groot als Hilversum bijgebouwd in Amsterdam", legt Ivens uit.

Ook bestaande woningen moeten nu worden aangepakt

Daarnaast neemt Amsterdam ook andere maatregelen. Zo geven zij korting op de grondprijs voor nieuwbouw wanneer de koper de woning 25 jaar lang onder de 1000 euro verhuurd.

"Het probleem is dat de woningen sneller duurder worden en sneller verdwijnen uit het betaalbare segment dan dat er woningen bijgebouwd kunnen worden", legt Ivens uit.

En helaas heeft de gemeente geen zeggenschap over bestaande woningen. Dat is aan het Rijk. Met de woondeal hoopte Ivens juist samen op te kunnen trekken, zodat de gemeenten de nieuwe woningen betaalbaar konden maken en de minister het probleem voor bestaande woningen op kon pakken.

Helaas blijkt de woondeal niet zo ideaal als gedacht. "De woondeal is een bouwdeal geworden en de woningzoekende heeft daar op dit moment weinig aan. Het grootste probleem zijn de bestaande woningen en dat is aan de minister om daar iets mee te doen."

Belangen staan tegenover elkaar

Ivens wil dat beleggers in geen enkel geval de concurrentieslag van degene die een eigen woning wil kopen kan winnen. In Amsterdam geldt al dat nieuwe woningen niet naar beleggers mogen gaan. "Dat willen we ook voor bestaande woningen."

"Iedereen wil meer woningen en iedereen is voorstander van het bijbouwen van woningen." Op het moment dat er afspraken moeten worden gemaakt over bestaande woningen wordt het lastig, want dan komen de belangen tegenover elkaar te staan.

De macht blijft bij de grootgrondbezitters

"Woningen die sociaal verhuurd worden en als ze vrijkomen opnieuw verhuurd worden, daarvan gaat de prijs direct enorm omhoog. Daar willen we een rem op zetten en maatregelen voor nemen, maar dan krijg je weerstand van verhuurders."

En omdat woningzoekers en beleggers er samen niet uitkomen, gebeurt er nu niks. Dat is voor Ivens onvoorstelbaar. "Dan blijft de macht dus liggen bij de grootgrondbezitters en vissen mensen die een woning voor zichzelf zoeken achter het net."

"Wij doen ons uiterste best om heel veel woningen bij te bouwen en willen willen tachtig procent van de woningen een gereguleerde en gemaximeerde prijs bieden, maar we hebben die hulp uit Den Haag ook nodig. Gelukkig zijn er in maart weer verkiezingen."

Stax&Toine

Het middagmagazine Stax&Toine hoor je van maandag tot en met donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur. Dionne Stax en Toine van Peperstraten nemen de luisteraar op een ontspannen eigenzinnige manier mee door het nieuws van de dag en spreken met gasten die iets bijzonders gaan doen. Muziek en lifestyle spelen een belangrijke rol in het programma.